Ισχυροί Δήμοι και Περιφέρειες, με ξεκάθαρες αρμοδιότητες, ο κοινός στόχος αυτοδιοίκησης – κυβέρνησης. Για τη νέα φιλοσοφία του ΥΠΕΣ και την πρόταση εκλογής Δημάρχων και Περιφερειαρχών από τον α’ γύρο, μίλησε ο Υπουργός Θεόδωρος Λιβάνιος από το βήμα του συνεδρίου
Της Κικής Ηπειρώτου
Το τακτικό συνέδριο της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας, με θέμα «Οι Περιφέρειες μπροστά στις προκλήσεις. Θεσμική Μεταρρύθμιση. Κλιματική Κρίση», ξεκίνησε χθες στην Αλεξανδρούπολη και αναμένεται να ολοκληρωθεί σήμερα, Τρίτη.
Βασικό θέμα του συνεδρίου είναι το ζήτημα της θεσμικής μεταρρύθμισης, για το οποίο χθες τοποθετήθηκε και ο καθ’ ύλην αρμόδιος Υπουργός Εσωτερικών Θεόδωρος Λιβάνιος. Σήμερα, αναμένεται να συζητηθούν θέματα Πολιτικής Προστασίας – Πρόληψη και Αντιμετώπισης Ακραίων Φαινομένων στην εποχή της κλιματικής αλλαγής. Μεταξύ των ομιλητών θα είναι ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Βασίλης Κικίλιας, ο υφυπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Χρήστος Τριαντόπουλος και ο γ.γ. Δασών του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Στάθης Σταθόπουλος.
Σύγχρονες προκλήσεις κι ευκαιρίες
Ο Περιφερειάρχης ΑΜΘ και πρόεδρος του συνεδρίου Χριστόδουλος Τοψίδης καλωσόρισε τους συνέδρους και αναφέρθηκε στις σύγχρονες προκλήσεις, αλλά και τις ευκαιρίες που διαμορφώνονται για τις περιφέρειες της χώρας και την ΑΜΘ συγκεκριμένα.
Όπως σημείωσε, είναι προσωπική πρόκληση για όσους ασχολούνται με την αυτοδιοίκηση, το πώς η κάθε περιοχή θα διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο για την ανάπτυξη και τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής των πολιτών, εφαρμόζοντας πολιτικές με επίκεντρο τον άνθρωπο.
Για την Περιφέρεια ΑΜΘ, όπως σημείωσε, στόχος είναι να συνεχίσουμε μαζί με την πολιτεία την εφαρμογή βιώσιμων οικονομιών πολιτικών, ιδιαίτερα σε περιοχές που παρουσιάζουν υστέρηση στους οικονομικούς δείκτες, προκειμένου να αναστραφεί η πληθυσμιακή συρρίκνωση και να διασφαλιστεί η συγκράτηση νέων ανθρώπων, επιστημόνων και του οικονομικά ενεργού πληθυσμού στον τόπο μας.
Ως περιοχή συνδυασμένων μεταφορών, η ΑΜΘ έχει την προοπτική να εξελιχθεί σε κέντρο logistics, αλλά και σε ενεργειακό κόμβο ώστε να συμβάλει στην ασφάλεια της ΝΑ Ευρώπης. Επιπλέον, στόχος είναι η εξέλιξη της ΑΜΘ στον αγροτοδιατροφικό τομέα, για την παραγωγή προϊόντων υψηλής αξίας, αλλά και ως τόπος εναλλακτικού τουρισμού.
«Σήμερα η ΑΜΘ είναι στο κέντρο των ευρωπαϊκών και εθνικών αναπτυξιακών πολιτικών», τόνισε ο Περιφερειάρχης, ενώ αναφέρθηκε στον στόχο της ταχύτερης προσαρμογής της περιοχής μας στην κλιματική κρίση, με έμφαση στην πρόληψη και στην αναδιοργάνωση της πολιτικής προστασίας με σύγχρονο εξοπλισμό και μέσα.
Παρών στο συνέδριο ο απερχόμενος Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας και πλέον Επίτροπος Μεταφορών και Τουρισμού της ΕΕ Απόστολος Τζιτζικώστας, ο οποίος αναφέρθηκε στις μεγάλες νίκες που πέτυχε η Ένωση Περιφερειών Ελλάδας (ΕΝΠΕ) τα προηγούμενα χρόνια, όπως είναι το γεγονός ότι στο νέο ΕΣΠΑ για πρώτη φορά, το 1/3 των πόρων διατίθεται στις περιφέρειες της χώρας. Νίκη επίσης, όπως είπε, είναι και το γεγονός ότι για πρώτη φορά αξιοποιούνται αυτοτελώς ευρωπαϊκοί πόροι, υλοποιώντας οριζόντιες δράσεις, μειώνοντας τη γραφειοκρατία και πετυχαίνοντας την καλύτερη και ταχύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών.
Αναφερθείς στη μεγάλη νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης για τις αλλαγές στην αυτοδιοίκηση, σημείωσε πως είναι μία μεγάλη ευκαιρία να δημιουργηθεί η αυτοδιοίκηση των επόμενων δεκαετιών, με ξεκάθαρες, κάθετες αρμοδιότητες, τονίζοντας πως στην Ευρώπη τα νοσοκομεία, τα κέντρα υγείας, τα ερευνητικά κέντρα, τα πανεπιστήμια, είναι στην αρμοδιότητα των Περιφερειών, κάτι που θα μπορούσε να ισχύσει και στη χώρα μας.
Αρμοδιότητες και εκλογή από τον α’ γύρο
Ο Υπουργός Εσωτερικών Θεόδωρος Λιβάνιος σημείωσε πως είναι πολλά αυτά που πρέπει να αλλάξουν ώστε να επιτευχθεί ο βασικός στόχος της επερχόμενης μεταρρύθμισης, που δεν είναι άλλος από την ενίσχυση και ισχυροποίηση της αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού. «Επιπλέον, στόχος μας είναι να συμβάλουμε στο να κλείσουμε και σε αυτό το κομμάτι ένα χάσμα που έχουμε με τις ευρωπαϊκές χώρες» επεσήμανε ο Υπουργός.
Σημαντικό είναι ακόμη το θέμα της απορροφητικότητας πόρων, που είναι στην πρώτη γραμμή της στοχοθεσίας του ΥΠΕΣ, αφού δεν έχουμε, όπως υπογράμμισε, ως χώρα, τη δυνατότητα να χάνουμε πόρους.
Ένα ακόμη ζήτημα είναι οι αρμοδιότητες και η οριοθέτησή τους, για παράδειγμα, μεταξύ της περιφέρειας, του περιφερειακού συμβουλίου και της περιφερειακής επιτροπής. Ό,τι αλλαγές γίνονται για την οικονομική διαχείριση των δήμων και των περιφερειών θα πρέπει να συνδυαστούν με την ταχύτητα και τη διασφάλιση της διαφάνειας, ώστε οι έλεγχοι νομιμότητας των διάφορων αποφάσεων της διοίκησης να μην «σέρνονται» για χρόνια, όπως τόνισε ο Υπουργός.
Σε σχέση με τις αρμοδιότητες σημείωσε ακόμη πως κριτήριο για κάθε αρμοδιότητα που θα περνά στους δήμους ή στις περιφέρειες, θα πρέπει να είναι ποιος μπορεί να εξυπηρετήσει καλύτερα τους δημότες, σημειώνοντας πως κάθε μετάθεση αρμοδιότητας από τον ένα φορέα στον άλλον θα συνοδεύεται από εξειδικευμένο επιχειρησιακό σχέδιο, που θα προβλέπει την ανάλογη μετακίνηση προσωπικού και πόρων.
Για την πρόταση εκλογής Δημάρχων και Περιφερειαρχών από τον α’ γύρο, που προανήγγειλε από το συνέδριο της ΚΕΔΕ πριν λίγες ημέρες, ο κ. Λιβάνιος σημείωσε πως από τις τελευταίες εκλογές της αυτοδιοίκησης φάνηκε ότι υπήρξε πολύ μεγάλο ποσοστό αποχής στον β’ γύρο, γεγονός που κατέδειξε ότι κάτι δεν δουλεύει καλά, όπως είπε.
«Προτείναμε την εκλογή από τον πρώτο γύρο, με τη δυνατότητα επιλογής, στο κάτω μέρος του ψηφοδελτίου και δεύτερου συνδυασμού. Η δεύτερη αυτή ψήφος λαμβάνεται υπόψη σε μία περίπτωση, με τρεις προϋποθέσεις: Πρώτη προϋπόθεση είναι να μην έχει εκλεγεί από τον α’ γύρο συνδυασμός, η δεύτερη να μετρηθούν μόνο οι ψήφοι, εκτός των δύο πρώτων, και η τρίτη, όταν ο 3ος, 4ος, 5ος που έχουν επιλέξει δεύτερη ψήφο, να έχουν επιλέξει έναν από τους δύο που συμμετέχουν στον α’ γύρο», ανέφερε ο Υπουργός, σημειώνοντας πως αυτά θα συζητηθούν με τους εκπροσώπους της αυτοδιοίκησης, καθώς υπάρχει ακόμη πολύς χρόνος μέχρι τις επόμενες εκλογές.
Επιπλέον, στόχος της κυβέρνησης είναι να υπάρξει μετάβαση από την περιφερειακή αυτοδιοίκηση στην περιφερειακή διακυβέρνηση, ώστε οι περιφέρειες να είναι ισχυρές και να ικανοποιούν τις ανάγκες των πολιτών.
Χαρακτήρισε τη μεταρρύθμιση ως χρυσή ευκαιρία, κατά την οποία θα αξιοποιηθεί η εμπειρία των αυτοδιοικητικών, για να λυθούν προβλήματα και δυσκολίες που υπάρχουν, με ενιαία φιλοσοφία και στα ζητήματα των αρμοδιοτήτων.
«Η αυτοδιοίκηση, πρώτου και δεύτερου βαθμού, μαζί με το κεντρικό κράτος, μπορούν να έχουν πραγματικά μία σχέση εμπιστοσύνης και ειλικρίνειας, ώστε να δουλέψουμε για μία καλύτερη Ελλάδα, που οφείλουμε να παραδώσουμε στις επόμενες γενιές», τόνισε ο κ. Λιβάνιος.