Η δημοσιογράφος και συγγραφέας από το Διδυμότειχο, Αγγελική Κώττη, απαντάει στο ερωτηματολόγιο του Προυστ.
Επιμέλεια: Βασίλης Κάργας
-Ποια είναι η εικόνα που έχετε για την απόλυτη ευτυχία;
Να κρατάς αγκαλιά ένα νεογέννητο της οικογένειας και να νιώθεις το ζεστό και τρυφερό του κορμάκι.
-Τι σας κάνει να σηκώνεστε το πρωί;
Η σκέψη πως εφόσον εξακολουθώ να είμαι ζωντανή δεν πρέπει να χάσω την παραμικρή ευκαιρία να δείξω την ευγνωμοσύνη μου.
-Ποιο εν ζωή πρόσωπο εκτιμάτε περισσότερο;
Πριν από δέκα μέρες θα έλεγα και τον Άγγελο Δεληβορριά. Τώρα, τον Μίκη Θεοδωράκη.
-Σε ποιο πράγμα προδώσατε τον εαυτό σας και μετανιώνετε περισσότερο γι’ αυτό;
Δεν μου έδωσα ποτέ χρόνο για συγγραφικές δραστηριότητες, αναλώνομαι μονίμως στη δημοσιογραφία. Αλλά δεν έχασε και η Βενετιά βελόνι.
-Το βασικό ελάττωμά σας;
(Δεν θα πω ζαβομάρα… Θα κρατηθώ…)
-Ποιο είναι το αγαπημένο σας απόφθεγμα;
«Ο,τι κάνεις θα βρεις και ένα παραπάνω»- της θρυλικής Μικρασιάτισσας γιαγιάς Βασιλείας
– Ποιο είναι το αγαπημένο σας χρώμα ;
«Από κανένα δεν το δανειστήκαμε το κόκκινο- δικό μας αίμα» θα έλεγε ο Δάσκαλός μου
-Ποιο είναι το αγαπημένο σας λουλούδι ;
Οι μενεξέδες που αγαπούσε και η Θρακιώτισσα μανούλα μου.
-Τι νοσταλγείτε περισσότερο;
Τα χρόνια της αθωότητας, τότε που οι ιδεολογίες άστραφταν μπροστά στα μάτια μας.
-Ποιο είναι το πιο εξωφρενικό πράγμα που έχετε κάνει ;
Πήδηξα από τοίχο ύψους τριών μέτρων για να γλυτώσω από τα ΜΑΤ σε μια διαδήλωση, όμως δεν έσπασα τίποτα, παρότι φορούσα τακούνια (μήπως τελικά το πιο εξωφρενικό είναι να φοράς τακούνια σε διαδήλωση;).
-Ποιο είναι το αγαπημένο σας ταξίδι;
Στην Αίγυπτο με τον Κωστή Μοσκώφ, να τον ακούς και να μη χορταίνεις από το πνεύμα και τη σοφία του, να γελάς και να συγκινείσαι, να εμπνέεσαι, να εκστασιάζεσαι, να ρουφάς χυμούς και να μεθάς χωρίς αλκοόλ.
-Ποια θεωρείτε την πιο υπερεκτιμημένη αρετή;
Την εγκράτεια
-Ποια αρετή εκτιμάτε σε έναν άνδρα;
Την ευγένεια
– Ποια αρετή εκτιμάτε σε μια γυναίκα;
Την διακριτικότητα.
-Ποιο είναι το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό σας;
Η φιλομάθεια
-Ποιο χαρακτηριστικό προτιμάτε περισσότερο σε κάποιον;
Το χιούμορ
-Με ποια ιστορική προσωπικότητα ταυτίζεστε περισσότερο;
Με τη θεά Αθηνά γιατί ήταν γαλανή (τι; Δεν ήταν ιστορική προσωπικότητα;)
-Τι θεωρείτε πιο σημαντικό στους φίλους σας;
Την αφοσίωση.
-Ποια είναι η καλύτερη συμβουλή που σας έχουν δώσει;
«Όταν κοιτάξεις τον θάνατο κατάματα αλλά επιζήσεις, πρέπει να σκεφτείς πως η Ζωή, σου έδωσε μια δεύτερη ευκαιρία να αγαπήσεις τον εαυτό σου και να τον φροντίσεις. Αλλοίμονό σου αν τη σπαταλήσεις» (η Μάρω Βαμβουνάκη).
-Πότε κλάψατε για τελευταία φορά;
Όταν αποχαιρετούσαμε τον Άγγελο και δεν είχαμε κανέναν, πια, να μας παρηγορήσει.
-Διαλέξτε πέντε λέξεις που περιγράφουν τον εαυτό σας;
Για τα καλά μου πέντε θα ήταν ίσως αρκετές, αλλά για τα μη καλά μου θα χρειάζονταν ποταμοί.
-Πού θα θέλατε να ζείτε;
Στη Σμύρνη, στο περίφημο Και του «μαργαριταριού της Ανατολής», σημερινή Κόρντον, δηλαδή στην παραλία και να ατενίζω τη θάλασσα παρέα με την τουρκική μου οικογένεια που την απέκτησα, ακριβώς, λόγω του πολέμου. Δακρύζοντας ίσως επειδή εκεί παίχτηκε η τελευταία πράξη από το δράμα της Μικρασιατικής καταστροφής.
-Ποια είναι η αγαπημένη σας απασχόληση ;
Δεν θα το πιστέψετε! Η δουλειά μου! (I do what I like so I like what I do)
-Σε ποιες περιπτώσεις λέτε ψέματα;
Όταν βαριέμαι να εξηγώ.
-Ποιες λέξεις ή φράσεις χρησιμοποιείτε υπερβολικά;
Βλαμμένο είσαι παιδί μου; (και όχι, τα νιάτα είναι υπέροχα! Τους παίζω τη στριμμένη για να μην ξεθαρρέβουν).
-Πότε και πού υπήρξατε ευτυχισμένη;
Πλάι σε μεγάλους δασκάλους μου και με τους δικούς μου ανθρώπους. Συχνά- πυκνά, ακόμα και τώρα.
-Σε ποια πνευματική κατάσταση βρίσκεστε αυτόν τον καιρό;
Εγρήγορσης
-Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σας συγγραφείς;
Άπειροι. Αν και πάντοτε θα καταλήγω στους Ποιητές, χωρίς τους οποίους τίποτα δεν θα ήταν ίδιο. Από τον Όμηρο και τους τραγικούς μέχρι τον Κάλβο και τον Σολωμό, τον Σεφέρη, τον Καβάφη και τον Ρίτσο.
-Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σας συνθέτες και οι αγαπημένοι στιχουργοί;
Ο Μίκης, ο Μάνος, οι κλασικοί, οι της τζαζ, οι ρεμπέτες, κι ακόμη μόλις στην αρχή βρισκόμαστε. Πιστεύω πως το Σύμπαν κολυμπάει στη μουσική.
-Ποιο ταλέντο θα θέλατε να είχατε;
Μουσική ή ζωγραφική; Ζωγραφική ή μουσική; Θα μας πει η «μαργαρίτα».
-Τι απεχθάνεστε περισσότερο;
Την αχαριστία.
-Αν μπορούσατε να αλλάξετε κάτι στον εαυτό σας, τι θα ήταν αυτό;
Θεέ μου δώσε μου υπομονή! ΤΩΡΑ!
-Ποια θεωρείτε τη μεγαλύτερή σας επιτυχία;
Ότι μόχθησα πολύ στη ζωή μου. Όλα τα άλλα είναι τόσο εφήμερα…
-Ποιος είναι ο μεγαλύτερος φόβος σας ;
Ότι θα «φύγουν» και άλλοι αγαπημένοι μου άνθρωποι
-Αν μπορούσατε να διαλέξετε πώς να επιστρέψετε στη ζωή, τι θα θέλετε να είστε;
Η εντολή που έχουν οι οικείοι μου είναι όχι μόνο να με κάψουν «μετά» αλλά και να με σκορπίσουν στη θάλασσα ώστε όσο και αν προοδεύσει η επιστήμη να μη ξαναγυρίσω ποτέ.
-Τι νοσταλγείτε από το Διδυμότειχο;
Την ομορφιά των ανθρώπων του, που είναι ζεστοί, φιλόξενοι, θαυμάσιοι- ανάμεσά τους και η φίλη μου Μαρία Μανάκα.
-Ποια είναι η αγαπημένη σας βόλτα στο Διδυμότειχο;
Στον υπέροχο Καλέ, με την θέα σε όλα γύρω και τους θρύλους του για τη βασιλοπούλα που σκοτώθηκε όταν ανακάλυψε πως την ξεγέλασαν ώστε να μπει ο εχθρός στο κάστρο.
-Τρία πράγματα που σας ενοχλούν στο Διδυμότειχο;
-Η καταστροφή του Βαγιαζήτ, η εγκατάλειψη του Βαγιαζήτ, η θλίψη του Βαγιαζήτ. Ένα μεγάλο μνημείο κάηκε και όλοι έχουμε ευθύνη.
Βιογραφικό:
Η Αγγελική Κώττη γεννήθηκε στην Αθήνα το 1957. Ο πατέρας της ήταν από τη Νέα Ιωνία και η μητέρα της από το Διδυμότειχο, αμφότεροι με γονείς πρόσφυγες. Σπούδασε αγγλική φιλολογία στη φιλοσοφική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Εργάστηκε ως δημοσιογράφος και κατόπιν ως υπεύθυνη, στο πολιτιστικό τμήμα της εφημερίδας “Ριζοσπάστης” (1978 – 1992), της εφημερίδας “Έθνος” (1992 -2017) και είναι αρχισυντάκτρια πολιτιστικών στην εφημερίδα «Φιλελεύθερος». Συνεργάζεται επίσης με το Liberal.gr και τα Νέα της Τέχνης.
Βιβλία της: “Μάνος Κατράκης”, (επιμέλεια υλικού με τον Κώστα Κουτσαυτίκη), “Η αγάπη ουδέποτε εκπίπτει” (μυθιστόρημα) «Γιάννης Ρίτσος- ένα σχεδίασμα βιογραφίας», «Σταλινισμός: Η τέταρτη μονοθεϊστική θρησκεία» (το τελευταίο με τον Νίκο Μπελογιάννη). Έχει επιμεληθεί την έκδοση “Μελίνα Μερκούρη” και έχει συμμετάσχει στο CD-ROM για τη Μελίνα που εξέδωσε το υπουργείο Πολιτισμού. Υπήρξε συνεργάτης των περιοδικών “Τομές”, “Διαβάζω”, “Νέα Εστία”, “Η Λέξη”, «Εικόνες» και «Μετρό». Έχει επιμεληθεί το αρχείο αυτογράφων έργων Γιάννη Ρίτσου, το οποίο η Ερη και η Φαλίτσα Ρίτσου κατέθεσαν στα Ιστορικά Αρχεία του Μουσείου Μπενάκη.
INFO:
Το ερωτηματολόγιο του Γάλλου συγγραφέα, Μαρσέλ Προυστ -έγινε γνωστός από το έργο του «Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο» -είναι ένα ψυχολογικό τεστ αποτελούμενο από 37 ερωτήσεις που σκοπό έχουν να υποβάλουν τον άνθρωπο σε μια διαδικασία γνωριμίας με τον εαυτό του.