Του Μάνου Λασκαράκη
Τεχνολογία αποφυγής σύγκρουσης μεταξύ αμαξοστοιχιών υπάρχει από το 1840. Η σημερινή τεχνολογία είναι τόσο προηγμένη που κάθε άνθρωπος πλέον έχει στην τσέπη του μια συσκευή που λαμβάνει στίγμα από δορυφόρους. Πώς γίνεται λοιπόν και ο κεντρικός σιδηροδρομικός άξονας μιας χώρας δεν διέθετε στις 28 Φεβρουαρίου του 2023 την απαραίτητη τεχνολογία για να αποφευχθεί η μοιραία σύγκρουση; Το ερώτημα αυτό εγείρει ζητήματα ηθικής και δικαιοσύνης..
Μιλώντας όμως για δικαιοσύνη, πρέπει να τονίσουμε το εξής: Δικαιοσύνη δεν είναι μόνο η απονομή του δικαίου. Η πρωταρχική έννοια της δικαιοσύνης, η οποία συνήθως επισκιάζεται, είναι όλες οι αρχές που εξασφαλίζουν μια δίκαιη κοινωνία. Και πώς ορίζεται η δίκαιη κοινωνία; Πολλές διαφορετικές θεωρίες μπορούν να ειπωθούν, αλλά στην προκειμένη περίπτωση, ας συμφωνήσουμε σε μια: Ότι μια δίκαιη κοινωνία πρέπει να μεριμνά για την ασφάλεια όλων των πολιτών της, χρησιμοποιώντας κάθε διαθέσιμο πόρο που έχει να προσφέρει η εποχή, συμπεριλαμβανομένης της τεχνολογίας αιχμής. Το έπραξε αυτό η δική μας κοινωνία; Όχι. Ήταν άδικη. Και το κόστος της αδικίας μέτρησε 57 ανθρώπινες ζωές.
Ο χρόνος δεν γυρίζει πίσω, και το άδικο πρόσωπο που είχε η κοινωνία στις 28 Φεβρουαρίου του 2023, δεν μπορεί πια να μας χαμογελάσει. Έχει σφραγιστεί. Τι μας απομένει; Το μετά. Δηλαδή, η απονομή της δικαιοσύνης. Και σε αυτό όμως ξεκινήσαμε τραβά, με το αρχείο των μαγνητοφωνημένων συνομιλιών του ΟΣΕ να διαγράφεται. Στο τέλος μιας μακράς λίστας από αναπάντητα ερωτηματικά προστίθεται τώρα και το παράνομο εύφλεκτο φορτίο της εμπορικής αμαξοστοιχίας, που ευθύνεται για τον μεγαλύτερο αριθμό των θυμάτων. Από τις 28 Φεβρουαρίου του 2023 έως και σήμερα 27 Ιανουαρίου του 2025, η δικαιοσύνη φέρει το ίδιο -σκληρό- πρόσωπο. Δεν χαμογελά ακόμα.
Στην τήρηση των αρχών που εξασφαλίζουν μια δίκαιη -και ασφαλή- κοινωνία η πολιτεία απέτυχε. Στην προσπάθεια να ριχτεί φως στις συνθήκες και τις αιτίες της τραγωδίας, σκοντάφτουμε σε κενά και σκοτάδι. Δεν χωράνε τα μαθηματικά στην κουβέντα περί δικαιοσύνης, αλλά υπάρχει ακόμα ένα μεγάλο ποσοστό δικαιοσύνης που μπορούμε να περισώσουμε και έχει ανυπολόγιστη αξία. Το έγκλημα έχει και τιμωρία: Την απονομή του δικαίου.