Από την 1η Ιανουαρίου του 2025, έγιναν τα νέα μέλη της συνθήκης Σένγκεν. Τρεις νέοι μιλούν στο «Κ» για το πώς αλλάζουν οι μετακινήσεις και η καθημερινότητά τους
Το 2000 βρίσκει τη Βουλγαρία εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εκτός από το «Φαινόμενο» του Βασίλη Καρρά, στα ραδιόφωνα της γειτονικής χώρας γίνεται χιτ το τραγούδι «Шенген (Sengen)», το οποίο κατατάσσεται στην κατηγορία της τσάλγκα (λαϊκό-ποπ με παραδοσιακά στοιχεία). Η Κάλι τραγουδάει τους εξής στίχους: «Σένγκεν/ Άραγε, θα παραλείψω τη Σένγκεν;/ Για μια μέρα/ Να γίνω Ευρωπαία πολίτης».
Είκοσι πέντε χρόνια μετά, το τραγούδι γίνεται viral, συνοδεύοντας βίντεο στο βουλγαρικό ΤikTok, όπου οδηγοί καταγράφουν το πέρασμα από τη χώρα τους προς τις γειτονικές ευρωπαϊκές χώρες (Ελλάδα και Βουλγαρία), όπου πια δεν απαιτείται συνοριακός έλεγχος. Τα βίντεο συνοδεύονται επίσης από την ευχή «Ευτυχισμένη Σένγκεν».
Από την 1η Ιανουαρίου του 2025, η Βουλγαρία και η Ρουμανία έγιναν τα νέα μέλη της συνθήκης Σένγκεν. Οι δύο ευρωπαϊκές χώρες περίμεναν στον προθάλαμο για δεκατρία χρόνια, καθώς οι ευρωπαϊκές χώρες, με προεξάρχουσα την Αυστρία, ασκούσαν βέτο στην ένταξή τους στη συνθήκη ελεύθερης διακίνησης. Το πρώτο βήμα είχε επιτευχθεί τον Μάρτιο του 2024, όταν καταργήθηκαν οι έλεγχοι σε αεροδρόμια και λιμάνια.
«Κάθε φορά που ταξίδευα σε κάποια άλλη ευρωπαϊκή χώρα, ένιωθα πως δεν ήμουν κομμάτι της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αντί να προσγειώνομαι και να πηγαίνω κατευθείαν στην αίθουσα των αφίξεων, έπρεπε να περνάω από τον έλεγχο των διαβατηρίων και να περιμένω για 20 λεπτά στην ουρά. Μάλιστα, επειδή δεν έχω διαβατήριο, μετακινούμαι μόνο με την ταυτότητα. Θυμάμαι στη Γερμανία να με ρωτάνε τον λόγο για τον οποίο έχω το συγκεκριμένο ταξιδιωτικό έγγραφο», λέει η 25χρονη Τέο Τσ., η οποία ζει στο Βουκουρέστι «Τώρα, ανυπομονώ να πάω με τους φίλους μου στη Βουδαπέστη με το αυτοκίνητο, δίχως την ταλαιπωρία των συνοριακών ελέγχων. Αυτή τη φορά ελπίζω να μην κάνουμε πάνω από 12 ώρες για να φτάσουμε».
Την Παραμονή της Πρωτοχρονιάς του 2025, μικρές εθιμοτυπικές τελετές έλαβαν χώρα στα συνοριακά περάσματα μεταξύ Βουλγαρίας και Ρουμανίας, όπως δείχνουν οι εικόνες στους σταθμούς των παραδουνάβιων πόλεων Ρούσε και Τζιούρτζιου. Οι μπάρες άνοιξαν και οι πρώτοι ταξιδιώτες επέλεξαν να αλλάξουν χρονιά, διασχίζοντας τα σύνορα με τα αυτοκίνητά τους. Παράλληλα, στον σταθμό Πετέα – Τσενγκέρσιμα, στα σύνορα Ρουμανίας – Ουγγαρίας, ένας τετράποδος «ταξιδιώτης» διέσχισε τα σύνορα, τη στιγμή που σηκώθηκε η μπάρα, με τους παρευρισκόμενους να ξεσπούν σε χειροκροτήματα.
«Για την ώρα, εμείς χαιρόμαστε που το καλοκαίρι θα μπορούμε να ερχόμαστε για διακοπές στην Ελλάδα, δίχως να περιμένουμε για ώρες στα Κούλατα και στον Προμαχώνα. Κάθε χρόνο, προγραμματίζαμε να είμαστε στα σύνορα από πολύ νωρίς, για να αποφύγουμε την κίνηση. Από τώρα, θα μπορούμε να ταξιδεύουμε όποια ώρα θέλουμε», λέει ο Πάβελ Α. από τη Σόφια, ο οποίος κάνει παραδοσιακά διακοπές με την οικογένειά του στο Οφρύνιο Καβάλας.
Αντίστοιχα, μειώνεται και ο χρόνος αναμονής των Ελλήνων στο συνοριακό πέρασμα Προμαχώνα – Κουλάτων που δραστηριοποιούνται και σπουδάζουν στη γειτονική χώρα. Οι ώρες αναμονής στον συνοριακό σταθμό μηδενίστηκαν και διευκόλυναν όσους Σερραίους πηγαινοερχόταν στις δύο χώρες για εργασιακούς λόγους και τους καλοκαιρινούς μήνες χρειαζόταν ώρες για την διέλευση. Ταυτόχρονα, για να ταξιδέψει κανείς στη Βουλγαρία με λεωφορείο, θα έπρεπε να αποβιβαστεί και να δείξει τα έγγραφά του στους δύο αστυνομικούς των γκισέ του Προμαχώνα. «Ήταν μια συνηθισμένη στάση. Από τις πέντε ώρες του ταξιδιού ανάμεσα στη Θεσσαλονίκη και στη Σόφια, η μία ήταν δεδομένο πως θα ξοδεύονταν στα σύνορα. Επιτέλους, αυτό τελείωσε. Βέβαια, πολύ κρίμα για τους φοιτητές που τόσα χρόνια έφαγαν τόση ταλαιπωρία και φέτος τελείωσαν τη σχολή τους», δήλωσε η Εμμανουηλία Μπ., φοιτήτρια που σπουδάζει στο Πλόβντιβ.
Από την ελληνική πλευρά προς τη Βουλγαρία, οι μόνες ουρές που σχηματίζονται είναι στα πρατήρια καυσίμων της γειτονικής χώρας, με τους οδηγούς να επιλέγουν να γεμίσουν τα ντεπόζιτά τους με αμόλυβδη που αγγίζει τα 1,28 ευρώ ανά λίτρο, αλλά και στα σούπερ μάρκετ λόγω των χαμηλότερων τιμών σε τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης. Τέλος, σποραδικοί έλεγχοι πραγματοποιούνται και στις δύο πλευρές, μερικά χιλιόμετρα μακριά απ’ τα σύνορα. Αυτές είναι οι πρώτες μέρες μίας νέας εποχής για τις δύο βαλκανικές χώρες που ατενίζουν με μεγαλύτερη αισιοδοξία το μέλλον. Φυσικά, μόνο το μέλλον γνωρίζει τι πραγματικά μέλλει γενέσθαι και αν η αισιοδοξία θα μετατραπεί σε έμπρακτη ευημερία μέσα στα επόμενα χρόνια.
Kathimerini.gr