Από το 2016, ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης ο κ. Μητσοτάκης είχε υποσχεθεί τη δημιουργία νέου τελωνείου, όμως, τελικώς, δρομολογήθηκε έργο αναβάθμισης του υφιστάμενου
Το έργο, με το πιο αισιόδοξο σενάριο θα είναι έτοιμο στα τέλη του ’25, γεγονός που σημαίνει ότι η ταλαιπωρία των επισκεπτών μας θα συνεχιστεί και αυτό το καλοκαίρι
Της Κικής Ηπειρώτου
Σε δημοπράτηση βγήκε πριν λίγες ημέρες το έργο: «Αναβάθμιση οδικού συνοριακού σταθμού Κήπων Έβρου», με προϋπολογισμό που αγγίζει τα 13 εκατομμύρια ευρώ. Ωστόσο, κατά κοινή ομολογία, πρόκειται για ένα έργο που δεν ανταποκρίνεται στις προσδοκίες κατοίκων, επισκεπτών και τοπικών φορέων, αφού το τελωνείο των Κήπων μετρά πολλές δεκαετίες «ζωής», ο όγκος των αφίξεων έχει εκτοξευτεί τα τελευταία χρόνια και το ιδανικό σενάριο θα ήταν η δημιουργία ενός, εκ βάθρων, νέου συνοριακού σταθμού.
Αυτό, εξάλλου, είχε υποσχεθεί και το 2016, από τον Έβρο, ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης ο σημερινός Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Ο κ. Μητσοτάκης είχε υπογραμμίσει την ανάγκη κατασκευής νέου τελωνείου, τονίζοντας ότι «όταν η ΝΔ αναδειχθεί κυβέρνηση θα δρομολογήσει το έργο άμεσα, σε σύμπραξη με τον ιδιωτικό τομέα». Όπως μάλιστα είχε παραδεχθεί, η εικόνα του τελωνείου δεν τιμά ούτε την περιφέρεια, ούτε τη χώρα. «Είναι μια εικόνα που αποτελεί σημαντικό τροχοπέδη στο διασυνοριακό εμπόριο, καθώς και στις επισκέψεις τουριστών, από την Τουρκία στην Ελλάδα, τις οποίες προφανώς και όλοι θέλουμε να προωθήσουμε. Είναι απολύτως απαραίτητο να διερευνήσουμε, εναλλακτικά σχήματα χρηματοδότησης, μιας νέας μεγάλης επένδυσης κατασκευής ενός νέου τελωνείου, σε συνδυασμό και σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα, ώστε επιτέλους η Θράκη, η Ελλάδα, η Ευρώπη να αποκτήσει την πύλη εισόδου που της αξίζει», είχε σημειώσει χαρακτηριστικά, διαβεβαιώνοντας παράλληλα πως η ΝΔ θα είναι σε στενή συνεργασία και με την περιφερειακή ενότητα και με την περιφέρεια ΑΜΘ, προκειμένου, όπως είχε πει, «να διερευνήσουμε, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, ένα τέτοιο φιλόδοξο σχέδιο».
Μητσοτάκης: Ολοκλήρωση τέλη του ’25
Η δημοπράτηση του έργου έχει προγραμματιστεί για τις 10 Φεβρουαρίου και η αποσφράγιση των προσφορών θα γίνει την ίδια ημέρα. Κριτήριο για την ανάθεση της σύμβασης είναι η πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά μόνο βάσει τιμής (χαμηλότερη τιμή) με αξιολόγηση μελέτης. Η συνολική προθεσμία εκτέλεσης του έργου είναι 14 μήνες.
Πάντως, σε ανάρτησή του, την περασμένη Κυριακή, ο Πρωθυπουργός ανέφερε ότι το έργο θα ολοκληρωθεί νωρίτερα, στα τέλη του ‘25: «Ξεκινάει η αναβάθμιση του συνοριακού σταθμού στους Κήπους του Έβρου, ένα έργο που αναμένεται να μειώσει κατά 75% τον χρόνο αναμονής για τη διέλευση των οχημάτων. Ο σχετικός διαγωνισμός, με προϋπολογισμό 12,9 εκ. ευρώ, ήδη «τρέχει» και υπολογίζεται ότι το έργο θα ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2025. Μετά τους Κήπους, θα ακολουθήσει η αναβάθμιση όλων των βασικών χερσαίων συνοριακών σταθμών (Καστανιές Έβρου, στους Ευζώνους, Λαιμό Πρεσπών, Κακαβιά και Κρυσταλλοπηγή).
Η σημερινή εικόνα τους δεν αρμόζει σε ένα ευρωπαϊκό κράτος όπως η Ελλάδα. Πρώτη φορά μετά από δεκαετίες θα γίνει κτιριακή και τεχνολογική αναμόρφωση σε όλες τις κεντρικές πύλες εισόδου/εξόδου της χώρας, προκειμένου επισκέπτες και εμπορικές μεταφορές να εξυπηρετούνται ταχύτερα. Η μείωση του χρόνου αναμονής στις εισόδους και εξόδους της χώρας θα συμβάλλει στην οικονομική και τουριστική τόνωση της Βόρειας Ελλάδας, από τη Θράκη μέχρι την Ήπειρο. Παράλληλα, θα γίνονται αποτελεσματικότεροι έλεγχοι στα τελωνεία και από τις υπηρεσίες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης για τα τρόφιμα (κρέατα, οπωροκηπευτικά) που εισέρχονται στη χώρα.
Η ένταξη της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας στη Ζώνη Σένγκεν από 1/1/2025 θα αυξήσει τις διελεύσεις προς τη χώρα μας, οι οποίες ήταν ούτως η άλλως μεγάλες. Το 2024 από τον Προμαχώνα πέρασαν 8.600.000 άνθρωποι, ενώ μόνο τους τουριστικούς μήνες Ιούνιο έως Οκτώβριο εισήλθαν στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης περισσότεροι από 1.200.000 πολίτες».
Χαμένο κι αυτό το καλοκαίρι
Η απόφαση για την αναβάθμιση του τελωνείου των Κήπων ελήφθη τον Νοέμβριο του 2023 από την Κυβερνητική Επιτροπή, ενώ τον Απρίλιο του 2024 υπογράφηκε η σύμβαση μεταξύ του Υπουργείου Εσωτερικών, του ΤΑΙΠΕΔ και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας- Θράκης. Από τότε και μέχρι τη δημοπράτηση του έργου σημειώθηκαν αρκετές καθυστερήσεις, με αποτέλεσμα να πέσουν έξω όλες οι αρχικές εκτιμήσεις των κυβερνητικών παραγόντων για την ολοκλήρωση του έργου.
Χαρακτηριστική η δήλωση του Υπουργού Εσωτερικών (Μακεδονίας-Θράκης) Κώστα Γκιουλέκα, τον περσινό Αύγουστο, ότι «έως το Πάσχα (σ.σ. του ’25) θα έχει αναβαθμιστεί το Τελωνείο των Κήπων», αλλά και του Υπουργού Εσωτερικών Θεόδωρου Λιβάνιου, λίγες εβδομάδες νωρίτερα, σύμφωνα με τις οποίες «σε λίγες εβδομάδες ξεκινούν τα έργα αναβάθμισης στο τελωνείο Κήπων».
Επιπλέον, το χρονοδιάγραμμα που επικαλέστηκε ο Πρωθυπουργός για ολοκλήρωση του έργου στα τέλη του ’25, όταν οι προσφορές θα ανοιχτούν Φεβρουάριο και το έργο έχει ορίζοντα ολοκλήρωσης τους 14 μήνες, με την ελπίδα ότι δεν υπάρξουν επιπλέον καθυστερήσεις λόγω προσφυγών και ενστάσεων, μοιάζει ανέφικτο.
Σε κάθε περίπτωση, είναι απολύτως βέβαιο ότι το έργο δεν θα είναι έτοιμο πριν το καλοκαίρι, όπως έλεγαν εκπρόσωποι της κυβέρνησης τους προηγούμενους μήνες κι όπως ήλπιζαν ότι θα συμβεί τοπικοί φορείς και επαγγελματίες του τουρισμού, προκειμένου να αποφευχθεί η ταλαιπωρία των επισκεπτών μας για ακόμη μία θερινή σεζόν.
Όπως πρόσφατα δήλωσε στην ΕΡΤ Ορεστιάδας ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ξενοδόχων Θράκης Απόστολος Παλακίδης, η αναβάθμιση του τελωνείου Κήπων είναι μια θετική εξέλιξη η οποία μόνο προσθετικά θα μπορούσε να λειτουργήσει. «Είναι ένα διαρκές αίτημα εδώ και πάρα πολλά χρόνια του τουριστικού κλάδου της περιοχής μας. Σίγουρα η αναβάθμιση θα προσφέρει περισσότερο τζίρο και επισκεψιμότητα στη περιοχή και θα δημιουργήσει μεγαλύτερες ροές» είπε, εκφράζοντας την ελπίδα «να προλάβουμε την αρχή της καλοκαιρινής σεζόν, για να μην έχουμε συσσωρευμένα προβλήματα και πάλι».
Αοριστίες για νέα τελωνεία σε Κήπους και Καστανιές
Το καλοκαίρι, από την Ορεστιάδα, ο Υπουργός Εσωτερικών Θεόδωρος Λιβάνιος επανέφερε το σενάριο για την κατασκευή ενός νέου συνοριακού σταθμού στους Κήπους. Κατά την παρουσία του στην Ορεστιάδα, σε δηλώσεις του, εξήγγειλε και έργο ανακατασκευής για το τελωνείο Καστανεών, προκειμένου να μπορεί να εξυπηρετεί καλύτερα τους επισκέπτες από τις γειτονικές χώρες.
Πιο συγκριμένα ο κ. Λιβάνιος είχε δηλώσει: «Είναι σε εξέλιξη αυτή την στιγμή μία πρωτοβουλία για την αναβάθμιση του τελωνείου των Κήπων. Εξετάζουμε προτάσεις χρηματοδότησης, άμεσα, για την κατασκευή νέου συνοριακού σταθμού στους Κήπους. Και βεβαίως, ξεχωριστή και σημαντική θέση έχει το Τελωνείο Καστανεών, το οποίο πρέπει να φτιαχτεί εκ νέου ουσιαστικά, προκειμένου να μπορέσει να αντιμετωπίσει τη δυνατότητα να επισκεφθούν το βόρειο μέρος του Έβρου πολλοί από γειτονικές χώρες. Είμαστε σε συνεργασία με όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες και σύντομα ελπίζω να έχουμε πάρα πολύ καλά νέα και για τις Καστανιές». Ωστόσο, στο μήνυμα του Πρωθυπουργού, από την περασμένη Κυριακή, γίνεται αναφορά απλώς σε αναβάθμιση του τελωνείου στις Καστανιές.
Το έργο της αναβάθμισης στους Κήπους
Όπως σημειώνεται στη σύμβαση μεταξύ ΥΠΕΣ-ΤΑΙΠΕΔ-Αποκεντρωμένης, το αντικείμενο του έργου αφορά στην επισκευή και αναβάθμιση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων του Συνοριακού Σημείου Διέλευσης Κήπων Ν. Έβρου, που είναι ο τρίτος μεγαλύτερος Συνοριακός Σταθμός της χώρας κατά σειρά κυκλοφοριακού όγκου, με σύνολο ετήσιων διελεύσεων της τάξεως του ενός εκατομμυρίου οχημάτων.
Επιδιώκεται η αναβάθμιση των υποδομών του υφιστάμενου τελωνείου, σύμφωνα και με τις απαιτήσεις των φορέων που δραστηριοποιούνται στο εν λόγω Σημείο Διέλευσης.
Προβλέπεται:
– η αρχιτεκτονική και ενεργειακή αναβάθμιση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων και υποδομών
–η κυκλοφοριακή αναβάθμιση του οδικού δικτύου
– η εξασφάλιση των αναγκαίων συνθηκών ουσιαστικής βελτίωσης των παρεχόμενων υπηρεσιών διαβατηριακού, τελωνειακού, φυτοϋγειονομικού και κτηνιατρικού ελέγχου, με στόχο την ανάδειξη και υιοθέτηση αντίστοιχων καλών πρακτικών (“best practices”), λαμβάνοντας υπόψη τους υφιστάμενους περιορισμούς και δεσμεύσεις ως προς την έκταση των επιτρεπόμενων παρεμβάσεων στο συγκεκριμένο σημείο.