Της Σμαρώς Βαλαβανίδου
Το τελευταίο διάστημα γίναμε μάρτυρες μιας δημόσιας σεξιστικής επίθεσης που στόχευε την αντιπρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου Αλεξανδρούπολης. Η επίθεση αυτή, φωτογράφιζε την αντιπρόεδρο του δημοτικού συμβουλίου με υποτιμητικά σχόλια σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η σεξιστική αυτή επίθεση δεν αποτελεί πολιτική διαφωνία, αλλά απαξιωτική συμπεριφορά με σαφή φύλο-κεντρικά χαρακτηριστικά απέναντι σε μια γυναίκα που κατέχει θεσμική θέση.
Η αντπρόεδρος επέλεξε να φέρει το ζήτημα στο Δημοτικό Συμβούλιο, ζητώντας θεσμική και πολιτική καταδίκη, όχι προσωπική εκδίκηση.
Αντ’ αυτού, η δημοτική αρχή επικαλέστηκε τον Γενικό Κανονισμό για την Προστασία Δεδομένων (GDPR) για να αποφύγει τη συζήτηση, ισχυριζόμενη ότι η αναφορά στο περιστατικό συνιστά παράνομη επεξεργασία προσωπικών δεδομένων.
Να ξεκαθαρίσουμε κάτι κρίσιμο:
Ο Κανονισμός 2016/679 (GDPR) πράγματι προστατεύει τα προσωπικά δεδομένα των φυσικών προσώπων. Όμως, η έννοια της “επεξεργασίας” κατά το άρθρο 4 §2 αφορά ενέργειες όπως συλλογή, αποθήκευση, τροποποίηση ή κοινολόγηση προσωπικών δεδομένων, και όχι τη θεσμική συζήτηση για ένα γεγονός που έχει ήδη δημοσιοποιηθεί από το ίδιο το πρόσωπο που υπέστη την επίθεση. Σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ. 1 εδ. στ’ του GDPR, η επεξεργασία προσωπικών δεδομένων επιτρέπεται όταν είναι απαραίτητη για την εκπλήρωση καθήκοντος που εκτελείται προς το δημόσιο συμφέρον ή κατά την άσκηση δημόσιας εξουσίας. Το Δημοτικό Συμβούλιο, ως θεσμικό όργανο, έχει κάθε δικαίωμα – και υποχρέωση – να συζητά περιστατικά που θίγουν την πολιτική ηθική, την ισότητα και τη θεσμική αξιοπρέπεια.
Επίσης, το άρθρο 85 του GDPR προβλέπει ειδική προστασία για την ελευθερία της έκφρασης και της πληροφόρησης, ιδίως όταν πρόκειται για δημόσια πρόσωπα ή δημόσιο διάλογο. Το περιστατικό αυτό δεν τελεί υπό απόρρητο χαρακτήρα – έγινε δημόσια, μέσω κοινωνικών δικτύων, και έχει ήδη τεθεί στον δημόσιο λόγο από την άμεσα ενδιαφερόμενη.
Άρα, ο φόβος επιβολής προστίμου 50.000 ευρώ είναι προφανώς υπερβολικός και αβάσιμος, εφόσον δεν πρόκειται για συστηματική ή αδικαιολόγητη επεξεργασία προσωπικών δεδομένων, αλλά για θεσμική τοποθέτηση απέναντι σε ένα σοβαρό κοινωνικό φαινόμενο:
τον σεξισμό και την έμφυλη προσβολή στη δημόσια σφαίρα. Δεν είναι “προσωπική διαμάχη” όταν αγγίζει το σύνολο της κοινωνίας.
Δεν είναι “νομικό εμπόδιο” όταν η σιωπή προστατεύει τον θύτη και όχι το δημόσιο συμφέρον.
Δεν είναι “διοικητική ευθύνη” να κλείνεις τα μάτια, αλλά να υπερασπίζεσαι τις δημοκρατικές αξίες.
Η υπεράσπιση των γυναικών στη δημόσια σφαίρα δεν είναι επιλήψιμη – είναι χρέος.
Ο σεξισμός δεν είναι «γνώμη» – είναι παραβίαση ισότητας και αξιοπρέπειας.
Η σιωπή δεν είναι «ουδετερότητα» – είναι συνενοχή.
Ζητάμε από όλους τους αιρετούς να πάρουν θέση. Όχι για πρόσωπα, αλλά για αρχές