Συνομιλήσαμε με τον Πρώην Αντιδήμαρχο Ενέργειας Αλεξανδρούπολης, πρωτεργάτη του σχεδίου της τηλεθέρμανσης στον Δήμο , ενός ενεργειακού έργου που αποτελούσε τη μοναδική μελλοντική σωτηρία, ανάπτυξη και πρόοδό του
Αντιδράσεις από την αντιπολίτευση, αλλά και αρνητικά σχόλια στην τοπική κοινωνία προκάλεσε η απόφαση της δημοτικής αρχής Αλεξανδρούπολης να εγκαταλείψει το έργο της τηλεθέρμανσης Φερών και οικισμών, «ανταλλάσσοντάς» το με ασφαλτικά έργα, τα οποία θα χρηματοδοτήσει η εταιρεία του αγωγού ΤΑΡ.
Η δημοτική αρχή ανακοίνωσε τη μη υλοποίηση του έργου, προβάλλοντας οικονομικά και περιβαλλοντικά επιχειρήματα, τα οποία αντέκρουσε η αντιπολίτευση.
Σήμερα μιλά στη ΓΝΩΜΗ ο Γιάννης Φαλέκας, πρωτεργάτης της τηλεθέρμανσης στον Δήμο Αλεξανδρούπολης, έχοντας θητεύσει ως Αντιδήμαρχος Ενέργειας επί Δημαρχίας Λαμπάκη.
Ο ίδιος έχει σημειώσει πως η εξέλιξη αυτή συνιστά το «τέλος» ενός ενεργειακού έργου που αποτελούσε τη μοναδική μελλοντική σωτηρία, ανάπτυξη και πρόοδο για έναν τόπο όπως οι Φέρες και η γύρω περιοχή.
Όπως υπογράμμισε κατά τη συνομιλία μας, η περιοχή χάνει έσοδα ύψους 10 εκ ευρώ ανά έτος, δηλαδή εκατοντάδες εκατομμύρια, σε βάθος χρόνου
Τονίζει ακόμη πως η θερμική ισχύς που θα κατέληγε στις Φέρες, από την υλοποίηση του έργου, είναι μεγαλύτερη από τρία Γεωθερμικά πεδία, όπως της Τραϊανούπολης των 10-12 MW.
Επίσης, αναφορικά με το οικονομικό κόστος του έργου «Τηλεθέρμανση Φερών και οικισμών» για το οποίο ακούστηκαν πολλά, ξεκαθαρίζει πως στο σύνολο του έργου, τα 31,3 εκ ευρώ θα προέρχονταν από ευρωπαϊκούς πόρους, και μόλις 600.000 ευρώ από πόρους του Δήμου…
Η συνέντευξη
Πώς θα μπορούσε να παραχθεί η απορριπτόμενη ενέργεια από τον ΤΑΡ;
Υπάρχουν στον Σταθμό συμπίεσης 2+1 αεριοστρόβιλοι πολλαπλών ατράκτων 2+1 συµπιεστές 15MW έκαστος Oι δύο συµπιεστές σε λειτουργία παρέχουν 1,202,578 Sm3/h 950,037 kg/h ή 2 X 131.95 kg/s φυσικού αερίου σε 83.5 bar/63oC, το οποίο εν συνεχεία ψύχεται στους 50oC από ψύκτες αερίου (gas coolers). Η ισχύς των συµπιεστών είναι 2 X 13.75 MW, έκαστος των οποίων κινείται από το στρόβιλο ισχύος αεριοστροβίλου διπλής ατράκτου µε παροχή 42.5 kg/s καυσαερίου θερµοκρασίας 480oC και βαθµό απόδοσης 35%.
Έως το 2027 σχεδιάζεται η αύξηση δυναμικότητας σε 20 BCM ετησίως 5+1 αεριοστρόβιλοι πολλαπλών ατράκτων 5+1 αεριοστρόβιλοι πολλαπλών ατράκτων 5+1 συµπιεστές 15MW έκαστος.
Ποιας ποσότητας και ποιας θερμοκρασίας είναι το νερό που θα κατέληγε στην περιοχή Φερών;
Με τη Μελέτη για την θερμική ενέργεια από το ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ για τον TAP και τον Δήμο Αλεξανδρούπολης, η παροχή ζεστού νερού είναι περίπου 1.000,0 t/h ζεστού νερού σε θερμοκρασία 120 βαθμών κελσίου (35MW). Και για να γίνει πλέον «κατανοητό» η θερμική ισχύς είναι μεγαλύτερη από «τρία(3) Γεωθερμικά πεδία» όπως της Τραϊανούπολης των 10-12 MW.
Εκτός από την τηλεθέρμανση ποιες άλλες χρήσεις θα μπορούσε να έχει η παρεχόμενη ενέργεια ;
Στην Μελέτη του Δήμου που εκπονήσαμε και στον σχεδιασμό, πέραν της Τηλεθέρμανσης των κατοίκων, περιέχονται οι χρήσεις για θερμοκήπια, για μονάδες ξήρανσης μηδικής – τριφύλλι, ξηραντήρια θρυμματισμένης ξυλείας, βιομάζας, παραγωγής πέλλετ κ.α. Όπως επίσης και υποδομές ψύξης και συντήρησης αγροτικών προϊόντων. Όλες παραγωγικές & αναπτυξιακές υποδομές με χρήση φθηνής θερμικής ενέργειας.
Ο σχεδιασμός περιείχε επίσης (μετά την ολοκλήρωση & χρήση της τηλεθέρμανσης) την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας (ως επόμενο έργο) για πώληση ή ιδιοκατανάλωση, για τις καταναλώσεις στο σύνολο του Δήμου Αλεξανδρούπολης, ώστε να έχουμε και την «δική μας» ηλεκτρική ενέργεια πέραν της θερμικής. (Κι αυτός ήταν ο λόγος που διεκδικήσαμε υπέρθερμο νερό της τάξης των 120 βαθμών κελσίου).
Πόσα χρήματα θα δαπανούσε ο Δήμος για την υλοποίηση και τις υποδομές του έργου;
Το έργο της Τηλεθέρμανσης Φερών και οικισμών δύναται να χρηματοδοτηθεί έως και 98% από ευρωπαϊκούς πόρους (όπως χρηματοδοτήθηκε και υλοποιήθηκε η τηλεθέρμανση της Τραϊανούπολης). Το υπόλοιπο 2-3% θα είναι χρήματα του Δήμου Αλεξανδρούπολης.
Κόστος στο σύνολο του έργου Τηλεθέρμανση Φερών και οικισμών 31,3 εκ ευρώ από ευρωπαϊκούς πόρους, και περίπου 600.000 ευρώ δημοτικά χρήματα !!!
Για τις χρήσεις θερμοκηπίων, για μονάδες ξήρανσης μηδικής – τριφύλλι, ξηραντήρια θρυμματισμένης ξυλείας, βιομάζας, παραγωγής πέλλετ, ή υποδομές ψύξης και συντήρησης αγροτικών προϊόντων, δίδεται μεγάλη ευκαιρία στην ιδιωτική πρωτοβουλία ή ακόμη και σε συνεργατικά σχήματα μέσω ενεργειακών κοινοτήτων ιδιωτών ή και του Δήμου Αλεξανδρούπολης μέσω χρηματοδοτούμενων προγραμμάτων για την υλοποίησή τους.
Πόση θα είναι η διάρκεια ισχύος της σύμβασης;
Η δέσμευση στην παρ. 5.4.2 της με αρ. πρωτ 174848/12-09-14 ΑΕΠΟ του έργου «Διαδριατικός Αγωγός Φυσικού Αερίου Υψηλής πίεσης (ΤΑΡ) & και συνοδευτικές Εγκαταστάσεις-Ελληνικό Τμήμα» είναι όσο λειτουργεί το έργο του TAP. (Ο σταθμός συμπίεσης όπου παράγεται η θερμική ενέργεια), είναι βασικό λειτουργικό τμήμα ενός συνολικού έργου αξίας 44 δις με μετόχους τους παρακάτω, BP (20%), SOCAR (20%), Snam (20%), Fluxys (20%) και Enagás (20%) και αυτή η επένδυση είναι η πρώτη φάση του έργου του Νότιου Διάδρομου Φυσικού Αερίου.
Με τον διπλασιασμό της παροχής έως το 2027 (θα μπορούσε ο Δήμος Αλεξανδρούπολης να διεκδικήσει νέες ποσότητες ή κάτι άλλο…) επενδύουν επιπλέον αρκετά δισεκατομμύρια ακόμη. Πιστεύει άραγε κανείς ότι θα σταματήσει τη λειτουργία ένα τέτοιο έργο; (και μάλιστα τροφοδοτώντας την Ευρώπη)
Για τι ποσότητα παρεχόμενης ενέργειας σε megawatt μιλάμε και ποια η ετήσια αξία της με βάση τις ισχύουσες τιμές ;
Η παρεχόμενη θερμική ενέργεια που έχει «κλειδώσει» ο Δήμος Αλεξανδρούπολης με τις ενέργειές του με τον TAP είναι στην πρώτη φάση του έργου που ισχύει έως σήμερα της τάξης των 35 MW … Τονίζω όμως ότι η ‘’δεύτερη’’ φάση που είναι σε εξέλιξη ‘’σήμερα’’ έως το 2027, δύναται να είναι περίπου στα 75 MW, όπου θα έπρεπε να διεκδικηθούν εκ νέου από τον Δήμο Αλεξανδρούπολης ‘’πρόσθετες’’ ποσότητες ζεστού νερού, από τους τρείς νέους κινητήρες που προστίθενται στον σταθμό συμπίεσης.
Η αξία της θερμικής ενέργειας (της πρώτης φάσης) των 35 MW ανέρχεται με την πολύ χαμηλή τιμή, όπου καταρτίσαμε τη βιώσιμη μελέτη, σε περίπου 1,5 εκ. ευρώ έσοδα ετησίως για την οικιακή τηλεθέρμανση. Με σημερινές τιμές, οικονομία για τους κατοίκους περίπου 85-90%.
Επιπλέον, σε 1,5 εκ. ευρώ έσοδα ετησίως περίπου ανέρχονται οι δράσεις σε θερμοκήπια, σε ξηραντήρια, και υποδομές ψύξης-θέρμανσης αγροτικών προϊόντων.
Τα παραπάνω είναι έσοδα ετήσια από την τηλεθέρμανση για τον Δήμο Αλεξανδρούπολης… «Τα έσοδα ως ‘’ιδιωτικές επιχειρήσεις’’ θερμοκήπια, ξηραντήρια, υποδομές ψύξης-θέρμανσης αγροτικών προϊόντων δύναται να είναι ‘’πολλαπλάσια για τους ιδιοκτήτες’’ μιας και θερμική ενέργεια είναι σε μικρότερο κόστος (περίπου το μισό) από ότι στις οικίες». Υπάρχει και η απώλεια παροχής θέρμανσης σε δημοτικά κτίρια στη περιοχή Φερών και Τραϊανούπολης
Επιπλέον, ο σχεδιασμός πέραν της Τηλεθέρμανσης (και μετά την ολοκλήρωσή της και λειτουργία), στο επόμενο βήμα είχε την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας (με επιδοτούμενα ευρωπαϊκά χρήματα) για την «ιδιοκατανάλωση» του Δήμου Αλεξανδρούπολης και την ‘’δική του’’ ηλεκτρική ενέργεια μέσω θερμικής ενέργειας του ζεστού νερού 120 βαθμών κελσίου… άνω των 3,5 – 4 εκ. ευρώ ετησίως. (μιας και δεν θα αγοράζει ηλεκτρική ενέργεια).
Ποιο είναι το ιστορικό της σύμβασης με τον ΤΑΡ μέχρι την υπογραφή της και την δημοσίευση στο ΦΕΚ;
- «Μονομερής διεκδίκηση, επιπλέον ανταποδοτικών» από την Αντιδημαρχία ενέργειας «πέρα των υποχρεώσεων της εταιρίας & της εταιρικής ευθύνης» για διάθεση ποσοτήτων ζεστού νερού προς τον Δήμο Αλεξανδρούπολης για κατασκευή κοινωφελούς Τηλεθέρμανσης.
- Διάρκεια προσπαθειών δύο ετών … διεκδίκησης έναντι ενός κολοσσού «του Νότιου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου, τη μετοχική βάση του ΤΑΡ να συνθέτουν (τότε) οι BP (20%), SOCAR (20%), Snam S.p.A. (20%), Fluxys (19%), Enagás (16%) και Axpo (5%)» οι οποίες ενέκριναν το εν λόγω έργο του Δήμου εξασφαλίζοντας απρόσκοπτη παροχή.
- Μελέτη για την θερμική ενέργεια από το ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ για τις ποσότητες που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε.
- Καταφέραμε με την μέγιστη προσπάθεια να γίνει ΦΕΚ (Νόμος του Κράτους) προς όφελος μας η παραπάνω υποχρέωση του TAP μετά την επιτυχής ολοκλήρωση της διεκδίκησης του Δήμου Αλεξανδρούπολης.
- Εκπονήσαμε Μελέτη σκοπιμότητας – βιωσιμότητας Τηλεθέρμανσης Φερών & Οικισμών» με παραλαβή από το Δημοτικό Συμβούλιο της μελέτης, όπως ακριβώς απαιτείται σε μεγάλα έργα.
- Επιπλέον επιτυχής διεκδίκηση για την αγορά από την πλευρά του TAP των μηχανημάτων εντός του σταθμού συμπίεσης με τελική παροχή για τον Δήμο Αλεξανδρούπολης αξίας αρκετών εκατομμυρίων ευρώ. (για αυτό και η σημερινή ανταλλαγή για ασφαλτικά).
- Δημιουργία φακέλου ολοκληρωμένης Άδειας Διανομής Θερμικής Ενέργειας Τηλεθέρμανσης Φερών και Οικισμών από ΡΑΕ. (ολοκληρώθηκαν οι εργασίες στο τέλος του Αυγούστου 2019 όπου & παραδώσαμε την Δημοτική αρχή στην σημερινή διοίκηση). Έκτοτε η «έτοιμη» Άδεια Διανομής Θερμικής Ενέργειας (έως σήμερα 2025) ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΚΑΤΑΤΕΘΕΙ στη ΡΑΕ …
- Κατάθεση στο ΥΠΕΝ για χρηματοδότηση τελικής μελέτης εφαρμογής το 2019.