Του Μενέλαου Μαλτέζου
Σε όλη τη χώρα, η εικόνα των αγροτικών ενισχύσεων είναι απογοητευτική και επικίνδυνη.
Από τα 580 εκατ. € που είχαν εξαγγελθεί για τη βασική ενίσχυση, στους λογαριασμούς των παραγωγών εμφανίστηκαν μόλις 363 εκατ. €.
Και από αυτά, 80–85 εκατ. € παρακρατήθηκαν υπέρ ΕΛΓΑ, με αποτέλεσμα το τελικό ποσό που έφτασε στους αγρότες να πέσει κάτω από 280 εκατ. €.
Σε πανελλαδικό επίπεδο, 150.000 από τους 600.000 δικαιούχους μένουν τελείως απλήρωτοι.
Για χιλιάδες μικρούς και μεσαίους παραγωγούς αυτό σημαίνει:
χωρίς κεφάλαιο για σπορά, χωρίς ρευστότητα, χωρίς ζωοτροφές, χωρίς κάλυψη βασικών υποχρεώσεων.
Σε πολλές περιοχές, οι αγρότες μιλούν για ολική αδυναμία να συνεχίσουν την παραγωγή.
Και στον Έβρο; Η κατάσταση είναι ακόμη πιο οριακή.
Οι πληγές που περιγράφουν οι παραγωγοί σε όλη την Ελλάδα, στον Έβρο γίνονται υπαρξιακή απειλή.
Πολλοί από τους 150.000 απλήρωτους βρίσκονται στο Διδυμότειχο, στη Νέα Ορεστιάδα, στο Σουφλί, στις Φέρες, στο Τρίγωνο.
Και επειδή στον Έβρο κυριαρχούν οι μικροί και μεσαίοι παραγωγοί, οι επιπτώσεις είναι δυσανάλογες:
— δεν έχουν αποθέματα,
— δεν έχουν μεγάλη εκμετάλλευση για να απορροφήσει τη ζημιά,
— δεν έχουν εναλλακτικό εισόδημα,
— δεν έχουν «μαξιλάρια», όπως λέγεται εύκολα στην Αθήνα.
Απλήρωτος μικρομεσαίος αγρότης στον Έβρο σημαίνει:
χωρίς σπορά, χωρίς ζωοτροφές, χωρίς ρεύμα στο αγρόκτημα, χωρίς καλλιεργητική περίοδο.
Την ίδια στιγμή, η ευλογιά σαρώνει τα κοπάδια.
Για έναν μικρό κτηνοτρόφο, η απώλεια 20–30 ζώων δεν είναι διαχειρίσιμη.
Είναι οικονομική και κοινωνική καταστροφή.
Και όλα αυτά συμβαίνουν σε μια ακριτική περιοχή όπου κάθε μονάδα παραγωγής, κάθε κοπάδι, κάθε αγρότης έχει πολλαπλασιαστική σημασία για την οικονομία, την κοινωνία και την ίδια την παρουσία ζωής στον τόπο.
Δεν είναι λάθος. Είναι πολιτικές επιλογές.
Η κατάσταση που βλέπουμε σε όλη τη χώρα —και εντονότερα στον Έβρο— προκύπτει από:
- μειώσεις πληρωμών
- μαζικές καθυστερήσεις
- αδικαιολόγητες περικοπές
- ανεξέλεγκτες παρακρατήσεις
- έλλειψη ελέγχου και σχεδιασμού
- αδυναμία διαχείρισης κρίσεων (ευλογιά, φυσικές καταστροφές)
- απουσία πολιτικής για τους μικρομεσαίους παραγωγούς
Αυτό που βλέπουμε δεν είναι απλή διαμαρτυρία — είναι κραυγή επιβίωσης.
Και αυτή η κραυγή έχει αιτία.
Η ακριτική ύπαιθρος δεν έχει άλλα περιθώρια.
Σε μια ακριτική περιοχή, η κατάρρευση του πρωτογενούς τομέα δεν είναι μόνο οικονομικό ζήτημα.
Είναι ζήτημα κοινωνικής συνοχής, δημογραφίας και εθνικής αντοχής.
Και η κατάρρευση ξεκινά πάντα από τους μικρούς και μεσαίους.
Ο Έβρος χρειάζεται ένα κράτος που τον στηρίζει πραγματικά — όχι ένα κράτος που τον θυμάται μόνο για να φωτογραφίζεται στα σύνορα.
Οι άνθρωποι της υπαίθρου ζητούν δικαιοσύνη, σοβαρότητα και αξιοπρέπεια.
Όχι περικοπές.
Όχι προσχήματα.
Όχι άλλες καθυστερήσεις.
Η ύπαιθρος δεν αντέχει άλλο.
Και η ευθύνη είναι ξεκάθαρη.