Μιλά στη ΓΝΩΜΗ η καθηγήτρια Αρχιτεκτονικής Τοπίου στο Πανεπιστήμιο του Μιλάνο κα Τζούλια Τζώρτζη
Ρεπορτάζ: Γιώργος Πανταζίδης, Κική Ηπειρώτου
Μελέτες εξειδικευμένων επιστημόνων, προ ετών, προσομοίαζαν την Αλεξανδρούπολη, με την αναλογία πρασίνου ανά κάτοικο, που συναντάς στις πυκνοκατοικημένες μεγάλες πόλεις της χώρας μας. Άλλωστε είναι κοινή παραδοχή ότι η εικόνα στο κομμάτι του αστικού πρασίνου εδώ και χρόνια είναι, αν μη τι άλλο, προβληματική.
Την προηγούμενη εβδομάδα, παραδόθηκε στον Δήμαρχο Αλεξανδρούπολης ολοκληρωμένη μελέτη, με πλήρη καταγραφή, ψηφιοποίηση και προτάσεις για το πράσινο, που πραγματοποιήθηκαν στον αστικό ιστό της πόλης.
Μια μελέτη, εστιασμένη όχι μόνο στα προβλήματα και τις ελλείψεις αλλά και σε συγκεκριμένες, έξυπνες προτάσεις – λύσεις, που εφόσον υλοποιηθούν, το μικροπεριβάλλον της πόλης θα βελτιωθεί σημαντικά, τα καλοκαίρια θα γίνουν πιο δροσερά, το κέντρο και οι γειτονιές θα ομορφύνουν, με θετικές επιπτώσεις στην υγεία και την ποιότητα ζωής των κατοίκων.
Η μελέτη ανατέθηκε από το Δήμο Αλεξανδρούπολης σε ομάδα 10 επιστημόνων, δασολόγων και γεωπόνων, με επικεφαλής την Εβρίτισσα καθηγήτρια Αρχιτεκτονικής Τοπίου στο Πανεπιστήμιο του Μιλάνο κα Τζούλια Τζώρτζη, οι οποίοι, επί βδομάδες, περπάτησαν όλη την πόλη, κατέγραψαν κάθε είδους φύτευση και ανέλυσαν την κατάσταση στην οποία βρίσκονται τα πάρκα και το πράσινο, καταθέτοντας συγκεκριμένες προτάσεις.
Η κα Τζώρτζη φιλοξενήθηκε στο στούντιο της “ΓΝΩΜΗ web tv” και συνομίλησε με τον Γιώργο Πανταζίδη (αναζητήστε το βίντεο στο(Facebook Η ΓΝΩΜΗ) και μας μίλησε για την προσπάθεια καταγραφής και μελέτης του πρασίνου, τα προβλήματα που συνάντησαν, τις εκτιμήσεις και τα συμπεράσματά τους αλλά και το τι προτείνουν για να πρασινίσει η Αλεξανδρούπολη.
«400 κενοί χώροι για δέντρα»
Πώς μπορεί η Αλεξανδρούπολη να μετατραπεί σε πράσινη πόλη, από μία τσιμεντούπολη, με ελάχιστα πάρκα και χώρους πρασίνου, με ξηραμένα ή και «πετσοκομμένα – κακοποιημένα» δέντρα, που σύμφωνα με την κα Τζώρτζη, είναι περισσότερα από 400;
Η Αλεξανδρούπολη διαθέτει περίπου 3.200 δέντρα, πέρα από τα 400 προαναφερθέντα, τα οποία έχουν αναφερθεί στη μελέτη ως «κενοί χώροι» που θα πρέπει είτε να αποκατασταθούν όπου αυτό είναι εφικτό, είτε να δρομολογηθούν νέες φυτεύσεις. Επιπλέον, εντοπίστηκαν 100 σημεία σε όλη την πόλη, τα οποία μπορούν να μετατραπούν σε χώρους πρασίνου. Οι φυτεύσεις αυτές, όπως σημειώνει, είναι καλό να αφορούν είδη δέντρων, που αναπτύσσονται ήδη στην περιοχή και όχι ξενικά είδη.
«Υπάρχουν λύσεις για να ‘’πρασινίσει’’ μια πόλη»
Όσο για πώς μπορεί η πόλη μας να πρασινίσει ακόμη περισσότερο; Μία πολύ καλή λύση είναι η αξιοποίηση χώρων, ιδιωτικών ή δημόσιων, με τη δημιουργία των λεγόμενων «πάρκων τσέπης». Χαρακτηριστικό παράδειγμα το άλλοτε εγκαταλειμμένο οικόπεδο στην οδό 14ης Μαΐου, απέναντι από τα γυμνάσιο, που έχει μετατραπεί σε ένα μικρό χώρο αναψυχής, μετά από πρωτοβουλία του Δήμου. Επιπλέον, μία άλλη καλή λύση, ιδιαίτερα για τους «τυφλούς» τοίχους, που διαθέτει αρκετούς η πόλη μας, είναι η δημιουργία κάθετων κήπων. Με κάποιες ειδικές κατασκευές, μπορεί ένα γκρίζο τοπίο να γεμίσει από κρεμαστά φυτά και με τον καιρό να βελτιώσει το μικροκλίμα της κάθε περιοχής. Πράσινα σημεία μπορούν να δημιουργηθούν ακόμη και σε ταράτσες κτιρίων.
Όπως παρατηρεί η κα Τζώρτζη, «όταν αναπτύσσονταν η Αλεξανδρούπολη, όπως και πολλές άλλες πόλεις, δεν δόθηκε, δυστυχώς, βαρύτητα στην ανάπτυξη χώρων πρασίνου. Το καλύτερο θα ήταν να μπορούσαμε να έχουμε ένα πολύ μεγάλο πάρκο στο κέντρο της πόλης.
Υπάρχει βεβαίως περιφερειακά το πάρκο Αλτιναλμάζη. Επιπλέον, υπάρχει και η περίπτωση της οδού Παπαναστασίου, το άλλοτε ρέμα Βανικιώτη. Στο εξωτερικό, όπως για παράδειγμα στη Δανία, όσο εξωφρενικό κι αν ακούγεται σ’ εμάς, ανοίγουν πάλι τα ρέματα που είχαν κλείσει στο παρελθόν, αφού έχουν συνειδητοποιήσει τα οφέλη που προκύπτουν από ένα ρέμα που ρέει μέσα στην πόλη, κι από την βλάστηση που υπάρχει γύρω του… Για τη συγκεκριμένη περίπτωση, στην πόλη μας, θα πρέπει να διαφυλάξουμε ως κόρη οφθαλμού το χώρο πρασίνου στο τέλος του δρόμου, στην περιοχή της Εφορίας. Θα πρέπει να βελτιωθεί και να λειτουργήσει ως χώρος πρασίνου».
«Να συνειδητοποιήσουν οι πολίτες τη σημασία του πρασίνου και την ανάγκη προστασίας του»
Βεβαίως, εκτός από τους πολίτες που έχουν συνειδητοποιήσει τη σημασία της ύπαρξης άφθονου πρασίνου σε μία πόλη και της αξίας που έχει ακόμη και ένα δέντρο, υπάρχουν και οι εξαιρέσεις. Η κα Τζώρτζη, κατά τη διάρκεια της έρευνας, ήρθε… αντιμέτωπη με κάποιους που, όπως λέει, δεν ήθελαν ούτε ένα δεντράκι μπροστά στο σπίτι τους. «Είναι θέμα παιδείας, ευτυχώς, γίνεται καλή δουλειά στον τομέα αυτό στα σχολεία… Κάποιοι δεν έχουν καταλάβει ότι τα δέντρα βελτιώνουν το μικροπεριβάλλον της πόλης. Ότι αν έχουν ιδιαίτερα ένα μεγάλο δέντρο μπροστά στο σπίτι τους, το καλοκαίρι θα έχουν δροσιά. Γι’ αυτό, εξάλλου, όταν έχει ζέστη ψάχνουμε να παρκάρουμε κάτω από δέντρα. Δεν πρέπει να είναι το δέντρο εχθρός μας! Σίγουρα κάποιες φορές προκύπτουν προβλήματα, όμως, υπάρχουν λύσεις, υπάρχουν τρόποι ακόμη και να οδηγήσουμε τις ρίζες ενός δέντρου προς τα κάτω για να μην δημιουργούνται προβλήματα στο πεζοδρόμιο», ενώ αναφορικά με τα δέντρα που κατά καιρούς κόβονται κα μάλιστα με άσχημο τρόπο, σημείωσε πως ειδικά για το πράσινο εντός πάρκων, υπάρχουν διαχειριστικές μελέτες, οι οποίες ορίζουν ακριβώς τι πρέπει να γίνει. «Χρειάζεται μεγάλη προσοχή στο τι θα αφήσουμε και τι θα κόψουμε, όσα περισσότερα δέντρα αφήνουμε, τόσο το καλύτερο».
Έμφαση στη νέα παραλία
Τέλος, η κα Τζώρτζη τόνισε πως θα πρέπει να δοθεί έμφαση στην παραλιακή οδό και στο ανακαινισμένο παραλιακό μέτωπο, που αποτελούν στοίχημα, καθώς διαθέτουν ελάχιστα δέντρα και, όπως διαπιστώνουμε καθημερινά, κάποια από αυτά είναι σε κακή κατάσταση (Επιπλέον, εμείς, σε ολόκληρη την ανάπλαση στους προσκόπους έχουμε μετρήσει μόλις 3 δέντρα!)
Στο μήνυμά της προς τους πολίτες, αναφέρει: «Να αγαπάμε όσο μπορούμε το πράσινο που έχουμε, να το αναδεικνύουμε και να το προσέχουμε. Όσο υπάρχουν πολίτες που υπερασπίζονται το πράσινο, είμαστε σε καλό δρόμο».
Για το αλσύλλιο στο Φυτώριο
Σχετικά με τα δέντρα που θα κοπούν και θα μεταφυτευθούν στην περιοχή του νέου κλειστού, σημείωσε πως δεν γνωρίζει ακριβώς την υπόθεση, τόνισε ωστόσο ότι δεν μπορούν όλα τα δέντρα να μεταφυτευτούν και ότι χρειάζεται μεγάλη προσοχή και τεχνογνωσία.
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ
Αντικείμενο έργου
Το κέντρο της πόλης της Αλεξανδρούπολης, η Λεωφόρος Μάκρης (παρυφές και νησίδα Χηλής – Αλεξανδρούπολης) και ο χώρος του γηπέδου της Χηλής.
Τοποθεσία: Κύριες δενδροστοιχίες της πόλης, περιμετρικά παρτέρια και μικρά αλσύλλια.
Στόχος: Να προταθούν στρατηγικές και φυτεύσεις, στις περιοχές που δόθηκαν από τον δήμο, λαμβάνοντας υπόψη οικολογικά, περιβαλλοντικά, βιοκλιματικά, ιστορικά, αισθητικά και λειτουργικά κριτήρια, καθώς επίσης και τις καταγεγραμμένες απόψεις από πολίτες της Αλεξανδρούπολης (καταστηματαρχών, περιοίκων).
Σκοπός: Να αλλάξει το φυσικό σκηνικό και όλη η μορφή της πόλης. Οι προτάσεις – στρατηγικές αποσκοπούν στη μελλοντική ανάπτυξη ενός εκτεταμένου δικτύου πρασίνου με κύριο μέλημα τη βελτίωση του μικροκλίματος της πόλης και τη θετική επίδραση στους κατοίκους της.
Συνολικοί δρόμοι που μετρήθηκαν: 52
ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΚΑΤΑΓΡΑΦΉ:
Συνολικά φυτά που μετρήθηκαν: 3019
Δενδροδόχοι χωρίς φυτα: 537
Ξερά δέντρα *: 92
*Προτείνεται να γίνει έλεγχος , μήπως το φυτό έχει βλαστήσει
Ιεράρχηση εργασιών
- Οι φυτεύσεις είναι η πρώτη επιλογή. Για να υπάρχει καλύτερη προσαρμοστικότητα και χαμηλότερο κόστος θα προτιμηθούν νεαρά δέντρα, τα οποία θα χρειαστούν αρκετό χρόνο για να αναπτυχθούν ικανοποιητικά. Παράλληλα με την τοποθέτηση των νέων δέντρων καλό είναι να τοποθετηθούν και οι σωλήνες που αναφέρθηκαν
- Στην συνέχεια καλό είναι να καλυφθούν οι δενδροδόχοι που φυτεύτηκαν και οι δενδροδόχοι που ήδη έχουν δέντρο με το πορώδες υλικό που αναφέρθηκε. Για ένα πιο ολοκληρωμένο αποτέλεσμα στις δενδροδόχους στις οποίες δεν θα γίνει φύτευση συνιστάται να γίνει πλακόστρωση. Επίσης να αντικατασταθούν τα κατεστραμμένα πλακίδια στα πεζοδρόμια και να τοποθετηθεί πλακόστρωτο σε όσα πεζοδρόμια δεν υπάρχει
- Εξίσου σημαντική είναι και η διαχείριση όμβριων υδάτων, καλό είναι μέχρι το τέλος της άνοιξης να έχουν δημιουργηθεί οι τάφροι και οι τρύπες στα τοιχία για να μπορεί να κατακρατείται μεγαλύτερη ποσότητα νερού στα παρτέρια
- Μέχρι το καλοκαίρι, που ο κόσμος ελπίζουμε να μπορεί να είναι έξω, καλό είναι να έχουν τοποθετηθεί τα ηλιακά καθιστικά, ο φωτισμός στο πάρκο Αργώ και οι κατασκευές για την στάθμευση των ποδηλάτων
- Τέλος για ένα πιο όμορφο αισθητικό αποτέλεσμα μπορούν να τοποθετηθούν οι βράχοι στα παρτέρια
Γιώργος Παπαιωάννου
Να αγαπάμε το πράσινο, να το αναδεικνύουμε και να το προσέχουμε .Όσο υπάρχουν πολίτες που υπερασπίζονται το πράσινο , είμαστε σε καλό δρόμο .Αυτό είναι το μήνυμα που στέλνει η κα Τζώρτζη .Το ίδιο , δεν ισχύει και για τους Δημοτικούς άρχοντες ? Αναφέρομαι στην μαζική δολοφονία – τα δέντρα είναι ζωντανοί οργανισμοί – του άλσους του φυτωρίου με την μοναδική βιοποικιλότητα που μεθοδεύει η Δημοτική αρχή . Υπέδειξαν το πάρκο ή το έκρυψαν από την κα Καθηγήτρια ?