της Γιώτας Αγαπητού
Κάποτε όταν ήμασταν μικρά παιδιά μετρούσαμε τα καλοκαίρια μας με το πόσα παγωτά φάγαμε, αλλά και με τα μπάνια που κάναμε στις θάλασσες και τα ποτάμια. Καλοκαίρια στη ελληνική επαρχία που με το πέρασμα των χρόνων φαντάζουν από μακριά μαγικά και ανέμελα, τώρα που έχει καθίσει η σκόνη της μνήμης στο παλιό έπιπλο των αναμνήσεων.
Μεγαλώνοντας, καθώς τα χρόνια περνούν βιαστικά από μπροστά μας, υπάρχουν στιγμές όπου σαν κλέφτες οι γεύσεις των παγωτών που συντρόφευαν τα ηλιόλουστα μεσημέρια μας εισβάλουν στους γευστικούς μας κάλυκες σαν μία μακρινή νοσταλγική ανάμνηση. Δέλτα, Έβγα, Αγνό, Άλτζιτα ήταν οι εταιρείες που μετουσίωναν σε παγωμένα γλυκίσματα τα παιδικά μας όνειρα.
Οι μανάδες σπάνια ανησυχούσαν για το πού βρισκόμασταν. Μα όταν μεσημέριαζε και το φαγητό ήταν πάνω στο τραπέζι, από το μπαλκόνι του σπιτιού φωνάζανε τ’ όνομά μας, κάνοντας τη φωνή της ν’ ακούγεται στα πέρατα του κόσμου.
Ποιος άραγε μπορεί να ξεχάσει τα ματωμένα και λερωμένα με χώματα γόνατά μας; Παράσημο από τα παιχνίδια που παίζαμε στις αλάνες με τ’ άλλα παιδιά της γειτονιάς. Πολλά από αυτά τα παιδιά ερχόταν με τους δικούς τους για να περάσουν τις διακοπές τους μαζί με τον παππού και τη γιαγιά.
Ακόμα θυμάμαι τη Νατάσα. Το μικρό κορίτσι με τα κόκκινα μαλλιά, με τις μπούκλες και τις διάσπαρτες φακίδες στο πρόσωπο, που ερχόταν κάθε καλοκαίρι από την Αθήνα στο χωριό για να περάσει κάποιες βδομάδες με τη γιαγιά της. Μία ανάμνηση που είχα ξεχάσει για χρόνια και τώρα έτσι ξαφνικά ζητάει να μιλήσω για κείνη. Το κορίτσι αυτό έχω να το δω από κείνα τα μακρινά και ξέγνοιαστα καλοκαίρια, όπως και όλα τα παιδιά της γειτονιάς. Εξάλλου, μεγαλώσαμε. Οι δρόμοι μας χωρίσανε και οι αναμνήσεις αυτές καταχωνιάστηκαν πολύ βαθιά μέσα στην ψυχή.
Κοιτάζω το ρολόι απέναντί μου. Οι δείκτες του κοντεύουν δώδεκα. Είναι Σάββατο 14 Αυγούστου. Το καλοκαίρι μετράει σιγά σιγά στο ημερολόγιο του τοίχου τις τελευταίες μέρες του, δυσαρεστημένο με τον εαυτό του λόγω των γεγονότων, γιατί δυστυχώς δεν πρόσφερε στους ανθρώπους την ανεμελιά που έπρεπε. Αφού ήταν γεμάτο με έντονα γεγονότα που σημάδεψαν τις ζωές και τις ψυχές τόσων ανθρώπων. Γεγονότα δυσάρεστα που δε σ’ άφηναν να πάρεις ανάσα, κάνοντας τα μάτια να πλημυρίζουν με δάκρυα οργής, θυμού και αβάσταχτου πόνου. Πυρκαγιές που κατέκαψαν δάση, μαζί με τα χωριά που εκκενώθηκαν. Σπίτια που χτίστηκαν πάνω στους κόπους μίας ολόκληρης ζωής, σε απευθείας μετάδοση από τα μέσα παραδίδονταν ανελέητα στις φλόγες. Ενώ από την άλλη γνωστοί τηλεπερσόνες επιστημονικού κύρους έβγαζαν ψυχρά λογίδρια επί παντός επιστητού για την πανδημία, τα κρούσματα και την υποχρεωτικότητα των εμβολίων σε μικρούς και μεγάλους, έως ακόμα και την κλιματική αλλαγή, έχοντας ένα ψυχρό χαμόγελο ευγένιας και υπεροψίας στο πρόσωπό τους που θύμιζε έντονα ιεροεξεταστή του Μεσαίωνα, που χαίρεται να παίζει με το φόβο της κοινωνίας και τα όσα συμβαίνουν γύρω της.
Όσο και αν προσπαθώ να φέρω, τώρα πια που κοντεύει να τελειώσει ένα ακόμα καλοκαίρι, τις όμορφες στιγμές που μας χάρισε, αυτό είναι αδύνατον. Ίσως γιατί ήταν ελάχιστες και ασήμαντες και δεν μπόρεσα να τις νιώσω. Το μόνο που είδα ήταν τον άνθρωπο, που αβοήθητος και μόνος αντιμετώπιζε τ’ επίχειρα κάποιων λανθασμένων επιλογών του σε σχέση με το περιβάλλον.
Στην αντίπερα όχθη μία πανδημία που εδώ και ενάμιση χρόνο μαζί με τα παράγωγα τα οποία επέφερε στην κοινωνία έχει διχάσει τους ανθρώπους. Εξαιτίας της ξεπετάχτηκε μία νέα γενιά τηλεστάρ. Μόνο που δυστυχώς δεν ήταν ασήμαντοι καλλιτέχνες ή αργόσχολοι κοσμικοί. Ήταν κάθε λογής επιστήμονες που έβγαιναν στην τηλεόραση, απειλούσαν, εκλιπαρούσαν και υποτίθεται σεβόντουσαν τους κανόνες της ενημέρωσης και του ουσιαστικού διαλόγου.
Αυτό το δύσκολο καλοκαίρι πολλές επαγγελματικές ομάδες ένιωσαν τη δαμόκλειο σπάθη της ανεργίας να κρέμεται απειλητικά πάνω από το κεφάλι τους, λόγω της πανδημίας και όσων δυσεφάρμοστων επιπτώσεων εκείνη έφερε. Εάν τους ρωτούσε κανείς σίγουρα αυτοί οι άνθρωποι θα ήθελαν οι στιγμές αυτές να καταχωνιαστούν βαθιά στο συρτάρι της λήθης σαν ένα τόσο δύσκολο και χαμένο παρελθόν.
Ακόμα όμως και τώρα που μεγαλώσαμε, έχουμε συνδέσει αυτή την εποχή του χρόνου με στιγμές γεμάτες ήλιο, θάλασσα και αμμουδιά, αλλά δυστυχώς τα μικρά παιδιά μας φέτος είδαν ότι τα καλοκαίρια δεν είναι πάντα όπως τα περιγράφουν οι μεγάλοι στα βιβλία. Οι θάλασσες όπου κολυμπούσαν ξέγνοιαστα μέχρι χθες ήταν βρόμικες, ενώ από την άλλη έβλεπαν τους συνομηλίκους τους μέσα από την οθόνη του κινητού των γονιών τους ν’ απομακρύνονται από τα σπίτια τους, καθώς καίγονταν τα παιδικά τους παιχνίδια που γίνονταν τροφή για τις φλόγες. Τα παιδικά βλέμματα, τα γεμάτα αθωότητα, προσπαθούσαν να καταλάβουν γιατί να συμβαίνουν όλα αυτά. Με ειλικρινή στεναχώρια δάκρυζαν από τις εικόνες των απανθρακωμένων ζώων. Εικόνες τόσο σκληρές για τις παιδικές ψυχούλες, που δυστυχώς θα τις συνοδεύουν ίσως σε όλη τους τη ζωή για να θυμούνται με θλίψη εκείνο το χαμένο και όχι τόσο ανέμελο καλοκαίρι που έφυγε. Θα θυμούνται όμως, όσα χρόνια και αν περάσουν, ότι εξαιτίας μίας ακόμα πανδημίας που ταλαιπώρησε την ανθρωπότητα άλλαξε ο τρόπος με τον οποίο οι άνθρωποι ζουν, συναναστρέφονται και σκέφτονται.
Αναρωτιέμαι, πώς άραγε αυτό το καλοκαίρι ο ιστορικός του μέλλοντος θα περιγράφει τα γεγονότα και τους πρωταγωνιστές του;
Με ποια μελανή γλώσσα θ’ αποτυπώνει τις πράξεις των ιθυνόντων και το δυσοίωνο παρελθόν ενός καλοκαιριού που τότε θα έχει περάσει στην ιστορία;
Σε λίγο το χαμένο καλοκαίρι φτάνει στο τέλος του. Οι σκέψεις που θα το συνοδεύουν θα είναι δυσάρεστες. Ίσως όμως πάλι, παρόλο που το ψυχικό και υλικό κόστος ήταν τεράστιο, μας έκανε να σκεφτούμε ότι τελικά αξία έχουν και κείνες οι στιγμές που μας προκαλούν πόνο και θυμό.
Αποχαιρετώντας το καλοκαίρι του θλίψης, της οργής και της απελπισίας, όπου δυστυχώς η ξεγνοιασιά και η χαρά ήταν ελάχιστες, εύχομαι από καρδιάς καλό φθινόπωρο, γεμάτο ελπίδα στις καρδιές όλων μας, συνοδευόμενο με μία ευχή, πως από δω και πέρα εμείς και τα παιδιά μας να συνεχίσουμε να μετράμε τα καλοκαίρια με τις πολλές πραγματικά όμορφες στιγμές που θα περνάνε κάτω από το ζεστό ήλιο και τη χρυσαφένια αμμουδιά.