Του Γιάννη Λασκαράκη
Θέλω να σας πω μια ιστορία. Μια ιστορία που δεν την είπα δημοσίως , γιατί απεχθάνομαι να βγάζω στο μεϊντάνι ο,τι είναι προσωπικό , ό,τι με γεμίζει χαρά και ο,τι με πληγώνει. Δε θέλω να θεωρηθεί αυτό το κείμενο απάντηση σε κανέναν. Ούτε στον χυδαίο λόγο, ούτε στις ύβρεις και στις απειλές που δέχομαι τις τελευταίες μέρες. Ούτε ακόμη σε αυτούς που σιωπούν ή, ακόμη χειρότερα, σε αυτούς που τάσσονται με την πλευρά των υβριστών.
Είναι μια ιστορία μισού αιώνα, πενήντα χρόνων ακριβώς. Ήταν το 1970 όταν, μόλις απολύθηκα από το στρατό, διορίστηκα ως μηχανικός στην Περιφερειακή Διεύθυνση Υδραυλικών Έργων , του υπουργείου Δημοσίων Έργων. Η υπηρεσία αυτή είχε έδρα την Καβάλα και είχε στην αρμοδιότητά της όλους τους ποταμούς και τους χείμαρρους της Ανατολικής Μακεδονίας και τη Θράκης.
Δεν είχαν περάσει μερικοί μήνες , όταν με κάλεσε ένα πρωί στο γραφείο του ο Γενικός Διευθυντής της υπηρεσίας, ο Αλεξανδρουπολίτης, με τρικαλινή καταγωγή, Κωνσταντίνος Κούγκουλος.
«Ετοίμασε τα πράγματά σου», μου είπε με το αυστηρό του ύφος, «αποσπάσαι για λίγους μήνες στην Αλεξανδρούπολη»
Έμεινα έκπληκτος. Προσπάθησα να αντιδράσω. Στην Καβάλα ζούσε η οικογένειά μου, το κορίτσι μου, οι φίλοι, οι συμμαθητές μου. Ήταν ανένδοτος
«Άκουσε, μου είπε, σε επέλεξα για μια εθνική αποστολή. Η ειδικότητά σου του Τοπογράφου μηχανικού με την εξειδίκευση που έχεις στις διευθετήσεις ποταμών και χειμμάρων, είναι απαραίτητη αυτή την ώρα στον Έβρο. Αποφασίστηκε να ευθυγραμμισθεί ο ποταμός στα Ελληνοβουλγαρικά σύνορα και θα μετέχεις στην κοινή ελληνοβουλγαρική επιτροπή των μηχανικών και εμπειρογνωμόνων που θα χαράξει τα νέα σύνορα, διότι θα υπάρξουν συμψηφισμοί εδαφών μεταξύ των δύο κρατών». Μου φάνηκε ενδιαφέρον το αντικείμενο και για ένα επι πλέον λόγο. Θα επισκεπτόμουν και τη Βουλγαρία, μια κομμουνιστική χώρα, για την οποία ήταν τόσο αντικρουόμενος οι περιορισμένες πληροφορίες που είχαμε.
«Και μετά θα επιστρέψω στην Καβάλα κύριε Επιθεωρητά;», ρώτησα με ελπίδα
«Όχι αμέσως. Θα αναλάβεις μια παρόμοια ευθύνη στο ΔΕΛΤΑ του Έβρου, όπου θα συμμετάσχεις στη διευθέτηση της κοίτης του ποταμού και θα επιβλέψεις την κατασκευή των αναχωμάτων στα όρια των εκβολών του». Άλλη μια διπλή πρόκληση. Να γνωρίσω από μέσα το περίφημο ΔΕΛΤΑ του Έβρου και τη γειτονική, άγνωστη τότε για μένα, Τουρκία.
Ο καινούργιος τόπος του Έβρου, μια ζωντανή κοινωνία στα Δίκαια
Την επόμενη Δευτέρα, πήρα το παλιό μαύρο Φίατ 1500 που είχε καταφέρει με χίλια ζόρια να αγοράσει μεταχειρισμένο ο πατέρας μου και ξεκίνησα για την Αλεξανδρούπολη. Όταν μπήκα στην άγνωστη για μένα πόλη έβρεχε καταρρακτωδώς. Βρήκα εύκολα τα γραφεία της νέας μου υπηρεσίας, στην τότε Βασιλέως Γεωργίου και Ίωνος Δραγούμη, γωνία.
Τη μεθεπόμενη μέρα γνώρισα το Νομό όπου θα ζούσα τη υπόλοιπη ζωή μου. Ξεκινήσαμε για τα Δίκαια με το υπηρεσιακό αυτοκίνητο. Θυμάμαι την έκπληξή μου όταν αντίκρισα, μετά το Σουφλί, τον Έβρο να κυλάει ήρεμα τα νερά του δίπλα στο δρόμο, και την Τουρκία τόσο κοντά στην απέναντι όχθη. Και οι εκπλήξεις διαδέχονταν η μία την άλλη. Το Διδυμότειχο με τον Ερυθροπόταμο και το κάστρο, , η Ορεστιάδα με τη μεγάλη πλατεία και τη ρυμοτομία της, η γέφυρα του Άρδα. Εκεί , στο φυλάκιο του στρατού δείξαμε τις ειδικές άδειες εισόδου στην επιτηρούμενη ζώνη, στο Τρίγωνο. Από εκεί και πέρα άρχιζε ο χωματόδρομος . Η σκόνη έκανε το ταξίδι να μοιάζει με σαφάρι ανάμεσα σε χωριά με παράξενα ονόματα. Κόμαρα, Ελιά , Πλάτη, Σπήλαιο, Πετρωτά, Δίκαια. Χωριά με ζωή και κίνηση, με απέραντες επίπεδες καλλιεργήσιμες εκτάσεις, ενώ ένα μεγάλο αρδευτικό έργο είχε μόλις ξεκινήσει, με υδροληψία το φράγμα του Άρδα. Στα Δίκαια έμενα για ολόκληρες βδομάδες και κατέβαινα Αλεξανδρούπολη τα Σαββατοκύριακα. Δεν έπληττα πάντως καθόλου. Έμενα στο μοναδικό μικρό «ξενοδοχείο» με κοινόχρηστη τουαλέτα. Το πρωί συναντήσεις με τους Βούλγαρους μηχανικούς, μετρήσεις, σχεδιαγράμματα, υπολογισμοί. Τα γεύματα προσφέρονταν μια στα Δίκαια και μια στο Καπετάν Αντρέγιεβο, στο μικρό βουλγαρικό χωριό στην απέναντι όχθη του Έβρου.
Νέες φιλίες , εξομολογήσεις για τη ζωή εκεί, μισόλογα για το καθεστώς. Ήταν η πρώτη μεγάλη απογοήτευση για αυτό που περίμενα να δω. Η επιφανειακή θεώρηση βέβαια δεν μπορούσε να πάει βαθύτερα στις δομές της κοινωνίας. Αλλά οι τοίχοι των σπιτιών χωρίς σοβάδες, τα γυμνά παράθυρα με το χλωμό φως από μέσα, χωρίς παντζούρια και κουρτίνες, η έλλειψη αστικών υποδομών, έδιναν μια πρώτη δυσάρεστη εντύπωση απόλυτης φτώχιας. Κυρίως όμως υπήρχε εκείνη η καταθλιπτική ατμόσφαιρα, τα σκυθρωπά πρόσωπα, που έλεγαν πολλά. Το αντίθετο συνέβαινε στα Δίκαια. Το πρωί όλοι έτρεχαν στις δουλειές τους, στα μαγαζιά, τα εργαστήρια και τα χωράφια τους, αλλά τα βράδια η ζωή ξεχείλιζε. Όλο το χωριό συνωστίζονταν στους δύο δρόμους, εκατέρωθεν και παράλληλα με τη σιδηροδρομική γραμμή. Γέμιζε η πλατεία με τις δυο ταβέρνες και υπήρχε αδιαχώρητο στο ζαχαροπλαστείο και στην καφετέρια. Ολημερίς ανοιχτό και το φαρμακείο του Γουτκίδη. Βόλτες και νυφοπάζαρο, με όμορφα κορίτσια που γλυκοκοίταζαν τους ξένους και τους φαντάρους. Συχνά ήταν και τα πάρτι στην καφετέρια και σε σπίτια.
Σε λίγους μήνες τελείωσε η δουλειά στα Δίκαια, μπήκαν οι μπουλντόζες του εργολάβου για να ευθυγραμμίσουν το ποτάμι , σύμφωνα με τα σχέδιά της κοινής μας επιτροπής.
Στο Δέλτα του Έβρου
Ανέλαβα την νέα μου ευθύνη στο Δέλτα του Έβρου. Η πρώτη μου επαφή με τον βιότοπο ήταν στις αρχές της Άνοιξης του 1971. Καμία σχέση με το σήμερα. Υπήρχαν πολλά νερά, νερά παντού. Πλημμυρισμένες όλες οι εκτάσεις. Πυκνά δάση με πανύψηλα δέντρα, πολύχρωμες εκτάσεις με λουλούδια και φυτά υδρόβια, δίπλα σε αδιαπέραστες καλαμιές. Και παντού πουλιά , εκατομμύρια πουλιά αναρίθμητων ειδών, που αναπαράγονταν στο Δέλτα του Έβρου (χήνες, ερωδιοί, πελεκάνοι, κύκνοι κλπ), που κάλυπταν τις επιφάνειες της λίμνης Δράνας και των άλλων μικρότερων λιμών. Τα άφθονα ψάρια συλλεγόταν στα δίχτυα των ψαράδων και τα πολυάριθμα θηλαστικά τριγυρνούσαν στον υγρότοπο. Ένας πραγματικός παράδεισος στη γη. Σήμερα όλα αυτά αποτελούν πλέον μια μακρινή ανάμνηση και νοσταλγία. Πάνω από 100 χιλιάδες στρέμματα έχουν αποξηρανθεί. Πολύ σημαντικές περιοχές έχουν αποδοθεί στην καλλιέργεια με αποτέλεσμα η αξία του υγροτόπου να έχει μειωθεί, ιδιαίτερα για την αναπαραγωγή των άγριων ζώων. Σε κάποιο σημείο είδα μερικά κτήρια, σαν βίλες. Μου είπαν ότι ήταν τα καταφύγια όπου έμεναν τα μέλη της βασιλικής οικογένειας όταν ανέβαιναν στον Έβρο για να κυνηγήσουν. Αλλά και άλλοι εύποροι της αθηναϊκής κοινωνίας έμεναν σε παρόμοια κτήρια στο κέντρο της πιο πλούσιας κυνηγητικής περιοχής της χώρας. Στα κανάλια που επικοινωνούσαν με τη θάλασσα, η επαφή του γλυκού με το αρμυρό νερό δημιουργεί πλούσιους ψαρότοπους. Ψαράδες είχαν στήσει τις παράγκες τους, όπου αποθήκευαν τα εργαλεία και τα δίκτυα τους και έδεναν τις μπλάβες τους. Έκαναν τη δουλειά τους αθόρυβα και ευλαβικά, ξεψάριζαν και μπάλωναν τα δίκτυα τους, λες και ήταν ένα με το περιβάλλον , ένα είδος ανθρώπινης πανίδας του βιότοπου.
Μέσα σε αυτό το μαγευτικό περιβάλλον έπρεπε να ασχοληθώ με πεζές ενασχολήσεις. Με μετρήσεις και αποτυπώσεις, με υπολογισμούς ροών και παροχών. Ήταν φορές που το τοπογραφικό συνεργείο σταματούσε μαγεμένο για να παρακολουθήσει μια «πτήση» ενός πουλιού, μια βουτιά ή ένα ερωτικό παιχνίδι αναπαραγωγής.
Τελειώσαμε τις μετρήσεις, χαράξαμε τα αναχώματα και μπήκαν οι μπουλντόζες, οι φορτωτές, τα φορτηγά και οι οδοστρωτήρες. Πάει χάθηκε η μαγεία. Γιατί έπρεπε γίνει αυτό το έργο; ρωτούσα. Για να δώσουμε εκτάσεις στις καλλιέργειες και στους βοσκοτόπους, μου έλεγαν. Νάτη πάλι η παρέμβαση του ανθρώπου σε βάρος της φύσης. Τέλειωσαν τα αναχώματα, στρώσαμε με 3Α την επιφάνεια κυκλοφορίας, ρίξαμε στις όχθες τα «σαραζανέτια», δηλαδή τα συρματοκιβώτια γεμισμένα με πέτρες λατομείου για να προφυλάξουμε τα πρανή από τη διάβρωση. Παρατήρησα ότι τα αφανή σαραζανέτια της βάσης της επένδυσης, τοποθετούνταν μισογεμάτα στο νερό, κατά παράβαση της μελέτης. Σαν επιβλέπων μηχανικός το ανέφερα γραπτώς στον προϊστάμενό μου. Την επομένη με κάλεσε στο γραφείο του. Νόμισα ότι θα μου απονείμει τα εύσημα. Γελάστηκα. Μου ανακοίνωσε ότι θα άλλαζα αντικείμενο και θα ασχολιόμουν με δουλειά γραφείου. Η αντίδρασή μου ήταν άμεση. Υπέβαλα την παραίτησή μου. Και έτσι τελείωσε η σύντομη σταδιοδρομία μου στη δημόσιο. Όχι όμως και η ενασχόλησή μου με τον Έβρο.
Βρυξέλλες: Η αλλαγή της απόφασης της Κομισιόν
Πέρασαν περίπου δεκαέξι χρόνια. Συνέχισα να διαμένω και να εργάζομαι στην Αλεξανδρούπολη, στον ιδιωτικό τομέα. Είχα κάνει και οικογένεια με δύο παιδιά, τη Γαλάτεια και το Μάνο. Εκείνη την εποχή ήμουν αντιδήμαρχος Αλεξανδρούπολης. Η Κεντρική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων (ΚΕΔΚΕ) με επέλεξε να εκπροσωπήσω την Ελλάδα στο Γνωμοδοτικό Συμβούλιο των Τοπικών και Περιφερειακών αρχών (Conseil consultatif) , στις Βρυξέλλες, μαζί με το Δήμαρχο Χίου, Γιάννη Μουμπάρη. Στο συμβούλιο αυτό η Κομισιόν έστελνε για γνωμοδότηση όλες τις αποφάσεις της που αφορούσαν τους δήμους και της περιφέρειες της Ευρώπης. Αρκετές φορές παρίστατο στις συνεδριάσεις του Συμβουλίου και ο ίδιος ο Πρόεδρος της Κομισιόν, ο Ζάκ Ντελόρ.
Το 1989 η Κομισιόν μας έστειλε για γνωμοδότηση δύο πολύ σημαντικά προγράμματα. Το INTERREG που αφορούσε την ανάπτυξη των συνοριακών περιφερειών της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και το ΕNVIREG που αφορούσε το περιβάλλον αυτών των περιοχών. Παρατήρησα ότι η απόφαση της Κομισιόν αφορούσε μόνο τις εσωτερικές συνοριακές περιοχές της τότε ΕΟΚ και όχι τις εξωτερικές. Η Ελλάδα δηλαδή ήταν εκτός αυτών των σημαντικών προγραμμάτων, διότι εκείνη την εποχή δεν είχε σύνορα με άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Κοινότητας. Μόνο τα Επτάνησα θεωρήθηκε ότι είχαν θαλάσσια σύνορα με την Ιταλία. Υπέβαλα γραπτή τροπολογία της απόφασης. Στη συζήτηση που ακολούθησε (ήμουν και αντιπρόεδρος του Συμβουλίου) , έπεισα τα υπόλοιπα 41 μέλη να προτείνουν ομόφωνα την τροποποίηση της απόφασης της Κομισιόν. Στη επόμενη συνεδρίαση μας ήρθε η νέα απόφαση στην οποία συμπεριλαμβάνονταν όλες οι συνοριακές περιοχής της βορείου Ελλάδος από την Θεσπρωτία μέχρι τον Έβρο και οι αντίστοιχες περιοχές των βορείων γειτόνων μας. Έτσι εισέρευσαν δισεκατομμύρια ECU (ευρωπαϊκή λογιστική μονάδα πριν το ευρώ) και κατασκευάστηκαν αμέτρητα έργα υποδομών και περιβάλλοντος, υλοποιήθηκαν δράσεις και μέτρα πολιτικής, που άλλαξαν την μορφή του τόπου μας. Είναι χαρακτηριστικό αυτό που δήλωσε ο Έλληνας υπεύθυνος του Συμβουλίου κ. Καμχής , στο συνέδριο της ΚΕΔΚΕ στην Καλαμάτα, τον επόμενο χρόνο : «Είναι η πρώτη φορά που αλλάζει σε τόσο σημαντικό βαθμό μια απόφαση της Κομισιόν , και αυτό το οφείλουμε στο Γιάννη Λασκαράκη που το κατάφερε με την επιμέλεια και την επιμονή του» .
Για το άλλο πρόγραμμα το ENVIREG για το περιβάλλον, η παρέμβασή μου αφορούσε τον Έβρο. Από τη δισέλιδη πρότασή μου ξεχωρίζω μόνο τα παρακάτω, μεταφρασμένα από τα γαλλικά. «Ο ποταμός Έβρος, ο πιο ανατολικός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αντιμετωπίζει τον κίνδυνο να εξαφανισθεί η ζωή μέσα στο μολυσμένα νερά του και στον σπουδαίο βιότοπο όπου καταλήγει. Η μόλυνση από τα βιομηχανικά και αστικά απόβλητα της Βουλγαρίας και στην της Τουρκίας είναι μεγάλη. Η επιτυχία του προγράμματος ENVIREG εξαρτάται από τη δυνατότητα της συνεργασίας της Ευρωπαϊκής Κοινότητας με αυτές τις χώρες ώστε να μειωθούν οι βλαβερές επιπτώσεις στον Έβρο ποταμό». Συνέβαλε και αυτή η παρέμβαση για τη χρηματοδότηση προγραμμάτων για το περιβάλλον στον Έβρο και στο ΔΕΛΤΑ.
Η Αναπτυξιακή Εταιρεία Έβρου για το ΔΕΛΤΑ του Έβρου.
Στις πρώτες εκλογές της δευτεροβάθμιας αυτοδιοίκησης το 1994 εκλέχθηκα Πρόεδρος του Νομαρχιακού συμβουλίου Έβρου με Νομάρχη τον Γιώργο Ντόλιο.
Μετά από δύο χρόνια ανέλαβα πρόεδρος της Αναπτυξιακής Εταιρείας Έβρου. Το πρώτο πράγμα που σχεδιάσαμε ήταν η ανάδειξη του μοναδικής αξίας υγροβιότοπου, που προστατεύεται από τη συνθήκη του RAMSAR. Αποτέλεσμα ήταν η δημιουργία του Κέντρου Πληροφόρησης του ΔΕΛΤΑ, στην περιοχή των Λουτρών, με σκοπό την οργάνωση των δράσεων που αφορούν το υγροβιότοπο είτε αυτές είναι επιστημονικές , είτε προστασίας, είτε προβολής και εξυπηρέτησης των επισκεπτών. Δυστυχώς ορισμένοι από τους εμπλεκόμενους στις δραστηριότητες εντός του βιότοπου, δεν είδαν με καλό μάτι αυτό το Κέντρο, ούτε τον Φορέα διαχείρισης, του οποίου ζητούσαν την κατάργηση. Τότε έγραψα στη ΓΝΩΜΗ για όσα συμβαίνουν στο ΔΕΛΤΑ και αντιμετώπισα διώξεις δικαστικές. Φυσικά αθωώθηκα. Στην Ελλάδα έχουμε ακόμη ελευθεροτυπία. Ιδιαίτερα ενοχλούσε και ενοχλεί η προσήλωση των επιστημόνων του Φορέα Διαχείρισης στην ευλαβική τήρηση των κανόνων της συνθήκης του Ramsar, που συνεπάγεται την κατεδάφιση των εκατοντάδων αυθαίρετων κτισμάτων, μικρών και μεγάλων, από τα οποία «μερικά θα μπορούσαν να χαρακτηρισθούν βίλες», όπως αναφέρει αναφορά του Φορέα διαχείρισης προς το ΥΠΕΧΩΔΕ. Στην ίδια αναφορά περιγράφονται με σαφήνεια και άλλες παράνομες δραστηριότητες. Σχετικές είναι και οι αποφάσεις κατεδάφισης που έλαβε το δασαρχείο Αλεξανδρούπολης και οι οποίες ουδέποτε υλοποιήθηκαν. Οι ψηφοθηρικές παρεμβάσεις πολιτικών όλων των Κυβερνήσεων, με πρώτο και καλύτερο τον Υπουργό κ. Καμένο, ανέστειλαν προσωρινά τις αποφάσεις κατεδάφισης, αλλά τα κτίσματα, μεταξύ των οποίων και μια εκκλησία, ουδέποτε νομιμοποιήθηκαν.
Στο επιχείρημα ότι η διαμονή εντός των οικιών αυτών διασφαλίζει την εθνική ασφάλεια και ακεραιότητα, αντέτεινα την ανέγερση καλαίσθητων καταφυγίων στην περιοχή Τοπσί, στο ανατολικό σύνορο του βιότοπου, με συγχρηματοδότηση από εθνικούς και κοινοτικούς πόρους. Εκεί θα μπορούσαν να διαμένουν και οι κυνηγοί ή οι επισκέπτες , με ενοίκιο που θα προσπόριζε και έσοδα στον Φορέα Διαχείρισης. Έσοδα επίσης θα δημιουργούταν και από την οργανωμένη και επιστημονική ξενάγηση. Το ίδιο θα μπορούσε να γίνει και στην περιοχή των επαγγελματιών ψαράδων, με αντίστοιχες ομοιόμορφες κατασκευές, με φιλικά στο περιβάλλον υλικά, δίπλα στο ποτάμι, για την αποθήκευση των αλιευτικών εργαλείων και την πρόσδεση των βαρκών. Στο κάτω της γραφής δεν χρειάζεται να ανακαλύψουμε εμείς την Αμερική. Υπάρχουν εκατοντάδες παραδείγματα σωστής διαχείρισης βιοτόπων σε όλον τον κόσμο.
Πρόσφατα, σαν μέλος του Διαζώματος, είχα την ιδέα να μελετήσω την ανάδειξη της αρχαίας Εγνατίας που διατρέχει όλη τη Μακεδονία και τη Θράκη, προκειμένου να δημιουργηθεί μια πολιτιστική διαδρομή που να συμπεριλάβει όλα τα μνημεία των πέντε πολιτισμών που διέτρεξε ο πανάρχαιος δρόμος που ένωνε τη Ρώμη με την Κωνσταντινούπολη. Μεταξύ αυτών τα μνημεία της φύσης, με πρώτο και καλύτερο το ΔΕΛΤΑ του Έβρου, ως κέντρο επιστημονικής μελέτης, περιήγησης και παρατήρησης της σπάνιας πανίδας και χλωρίδας. Η διαδρομή πράγματι υιοθετήθηκε από την Περιφέρεια ΑΜΘ και εντάχθηκε στο ΠΕΠ ως μια χωρική επένδυση ύψους 55 εκατομμυρίων, η μεγαλύτερη επένδυση στον τουρισμό και τον πολιτισμό που έγινε στην περιφέρειά μας.
Το μέλλον και το ΔΕΛΤΑ
Υπάρχει όμως και μια άλλη θεώρηση για το μέλλον της περιοχής. Δεν είναι δυνατόν ο Έβρος να είναι εσαεί μια πολεμική περιοχή συνόρων , μια στρατιωτική ζώνη, ένα ακριτικό σημείο στο χάρτη που απέχει από την Αθήνα 1000 χιλιόμετρα. Με τη γειτονική χώρα θα είμαστε γείτονες στους αιώνες των αιώνων. Ούτε αυτοί ούτε εμείς θα φύγουμε από αυτό το σημείο της γης. Δεν υπάρχει λοιπόν άλλη επιλογή από την ειρηνική συμβίωση. Για τον Έβρο ειδικά οι ανοιχτοί ορίζοντες προς Βορρά και προς την Ανατολή είναι μια μεγάλη πρόκληση. Είναι το μέλλον μας. Γύρω μας, μέσα σε μια ακτίνα 250 χιλιομέτρων ζουν είκοσι πέντε εκατομμύρια καταναλωτές και εν δυνάμει τουρίστες, που μπορούν να απογειώσουν την οικονομία της περιοχής, αλλά και όλης της χώρας. Ο ποταμός Έβρος μαζί το ΔΕΛΤΑ θα μπορούσε να γίνει ο ειρηνικός κρίκος με το μέλλον. Το περιβάλλον του υγροβιότοπου είναι ειρηνικό από τη φύση του. Δίπλα του, δυτικά και ανατολικά του ΔΕΛΤΑ βρίσκονται δύο ιστορικές πόλεις, η Αλεξανδρούπολη (Δεδέαγατς) και η Αίνος (Εnez), οι οποίες έχουν κοινή Ιστορία και καταγωγή. Πρόσφυγες Αινίτες ήταν οι περισσότεροι κάτοικοι της Αλεξανδρούπολης. Τα φώτα της παλιάς πατρίδας τους βλέπουν από την πλατεία του ιστορικού Φάρου, τα βράδια, οι Αινίτες της Αλεξανδρούπολης. Να αναλάβει πρωτοβουλίες ο Δήμος. Να αδελφοποιηθούν οι δύο πόλεις. Να ανακηρυχθεί παγκόσμιο πάρκο ειρηνικής συμβίωσης το ΔΕΛΤΑ, με κοινές επιστημονικές επιτροπές και φυσιολατρικούς συλλόγους προστασίας. Να ζητηθούν διεθνείς εγγυήσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τον ΟΗΕ. Για να ακολουθήσει η οικονομία και η ανάπτυξη, με την ένταξη του σπουδαίου υγροβιότοπου στην πολιτιστική διαδρομή της Αρχαίας Εγνατίας και τη σύνδεσή της με την τοπική οικονομία. Τοπικά προϊόντα θα αναδειχθούν μέσα από τa brand names του υγροβιότοπου και της Via Egnatia. Όλα αυτά θα φέρουν συνεργασίες με διεθνείς οργανισμούς για τη φύση και το περιβάλλον, ερευνητές και περιηγητές, καθώς και ανοιχτόμυαλους νεωτεριστές, που θα σαρώσουν με τις φρέσκιες ιδέες τους, την αυθαιρεσία, την τσαπατσουλιά, την πατριδοκαπηλία και τους επαγγελματίες της εθνικοφροσύνης.