Πριν έναν χρόνο, τέτοιον καιρό, μεγάλα διεθνή μέσα επικοινωνίας, όπως το «Economist» και οι «New York Times», έγραφαν για το «sleepy port», το «νυσταλέο» λιμάνι και την «κοιμισμένη» Αλεξανδρούπολη, που ξαφνικά θα έβγαιναν από την πολύχρονη χειμερία νάρκη, την οποία είχαν επιβάλει γεωστρατηγικοί λόγοι ενός δύσκολου παρελθόντος.
Μετά τις μεγαλόστομες δημοσιεύσεις, βαδίζοντας προς την ημερομηνία του διαγωνισμού για την πώληση του 67% του λιμένα σε ιδιώτες, τον Νοέμβριο του 2022, εντελώς ξαφνικά και χωρίς να έχει προηγηθεί κάποια ενημέρωση, η στρατηγική της κυβέρνησης άλλαξε εν μιά νυκτί και το ιδιοκτησιακό καθεστώς παρέμεινε στο ΤΑΙΠΕΔ. Δεν ειπώθηκε τίποτε ούτε και μετά την αιφνίδια αυτή μεταβολή ει μη μόνον ότι θα υπάρξει επενδυτικό πρόγραμμα από την πλευρά του Δημοσίου που θα βελτιώσει τις υποδομές του λιμανιού (φωτισμός, διάνοιξη βαθύτερου διαύλου προσέγγισης, οδικό δίκτυο εντός του λιμένα).
Και η πραγματικότητα είναι ότι έναν χρόνο μετά, το λιμάνι παραμένει «νυσταλέο». Μία περίπου φορά τον μήνα προσεγγίζουν, μεγάλα οχηματαγωγά που φορτώνουν και ξεφορτώνουν στρατιωτικό υλικό των αμερικανικών δυνάμεων (και άλλων NATOϊκών χωρών) με προορισμό τις βόρειες χώρες. Το οικονομικό όφελος είναι μηδαμινό, ίσως κάποιες εργατώρες λιμενεργατών και η απασχόληση μεταφορικών μέσων για τη διακίνηση του στρατιωτικού υλικού. Το εμπορικό κομμάτι του λιμανιού βρίσκεται στα ίδια περίπου επίπεδα των παλιότερων εποχών, μότορσιπ να φορτώνουν σιτηρά ενώ, ως προς το επιβατικό κομμάτι, μοναδικό δρομολόγιο όλο τον χρόνο παραμένει η Σαμοθράκη.
Εκτός όμως του στρατιωτικού κόμβου, το λιμάνι προτίθεται να παίξει σημαντικό ρόλο στον ενεργειακό σχεδιασμό της χώρας. Ηδη αρχίζει η κατασκευή σταθμών LNG (υγροποιημένου φυσικού αερίου) που θα συνδέει το αέριο με τον αγωγό TAP (Trans Adriatic Pipeline) ο οποίος περνά βόρεια της Αλεξανδρούπολης. Παράλληλα μελετούν την αδειοδότηση των πρώτων πλωτών αιολικών πάρκων στην περιοχή, ενώ θα κατασκευαστεί από μεγάλη κοινοπραξία, υπό τη διεύθυνση της ΔΕΗ, μεγάλο εργοστάσιο ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο 815 MW, επίσης στα βόρεια της πόλης, με εξαγωγικό χαρακτήρα.
Κι έτσι η «κοιμισμένη» Αλεξανδρούπολη ξυπνά από τον λήθαργο και από άσημη κουκκίδα στον χάρτη γίνεται η «Σούδα του Βορρά» και ο ενεργειακός πρωταγωνιστής της χώρας. Και βέβαια η τοπική κοινωνία «αγρόν αγοράζει», ακόμη σκέφτεται για να αποφασίσει τι θα επιλέξει, ενώ τα γεγονότα τρέχουν με ταχύτατους πλέον ρυθμούς. Στη Θεσσαλονίκη και τον Βόλο οι δημοτικές αρχές ήδη αρνήθηκαν την εγκατάσταση τέτοιων επενδύσεων στον Θερμαϊκό και τον Παγασητικό κόλπο αντίστοιχα, γιατί θα αλλοιώσουν εντελώς τον χαρακτήρα των περιοχών αυτών και η Αλεξανδρούπολη που, εκτός των άλλων, έχει στην άμεση γειτονία της την προστατευόμενη περιοχή του Δέλτα του Εβρου, ακόμη συσκέπτεται…
Εδώ θα πρέπει να συνυπολογίσουμε το γεγονός ότι η πόλη επελέγη ως ένας από τους τρεις καλύτερους city break προορισμούς (μαζί με την Καλαμάτα και το Ναύπλιο) και γεμίζει τα Σαββατοκύριακα με επισκέπτες, οι οποίοι έρχονται οδικώς από τις γειτονικές χώρες (Τουρκία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Σερβία). Ηδη η πόλη διαθέτει περίπου 400 σημεία βραχυχρόνιας μίσθωσης και κατασκευάζονται συνεχώς νέα. Ο τουρισμός αναδεικνύεται κι εδώ ως η κυρίαρχη μονοκαλλιέργεια.
Προσπαθούμε να κατανοήσουμε τη μελλοντική εικόνα της περιοχής, τι θα επικρατήσει. Η μεγάλη εικόνα των γεωστρατηγικών επιλογών ή η μικρή εικόνα της τουριστικής ανάπτυξης της πόλης που προσθέτει πραγματικό εισόδημα στους κατοίκους της, τώρα που η οικονομική συγκυρία είναι πολύ δύσκολη.
* Τ. αντιδήμαρχος Αλεξανδρούπολης
Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα των Συντακτών