Όταν οι τόποι μέσω του πολιτισμού, γίνονται πιο ελκυστικοί. Συγκρίσεις με θεσμούς πολιτισμού άλλων περιοχών της χώρας μας δημιουργούν θλίψη.
Παραθέτουμε παραδείγματα θεσμών που αφήνουν ένα πολιτιστικό και κοινωνικό (πέρα από το οικονομικό) υπόβαθρο στους τόπους διεξαγωγής τους, τη στιγμή που το μοναδικό και «μέγιστο πολιτιστικό γεγονός» μας είναι η ….«Γιορτή Κρασιού»
Είναι γεγονός ότι το καλοκαίρι που έμεινε πια πίσω μας, ήταν και «καυτό» και άνυδρο συγχρόνως. Μέσα σε αυτόν τον διαρκή καύσωνα, περιμέναμε και κάποιες στιγμές “δροσιάς” που θα ερχόταν από μια αύρα πολιτισμού που είθισται να απολαμβάνουμε τις καλοκαιρινές νύχτες. Δυστυχώς για μια ακόμη χρονιά, αυτήν την αύρα δεν μας την προσέφεραν οι προγραμματισμένες οργανωμένες και με μια σύνδεση, πολιτιστικές εκδηλώσεις του Δήμου Αλεξανδρούπολης.
Έτσι, η «ξηρασία» πολιτισμού, ήταν κάτι παραπάνω από ανυπόφορη. Εκδηλώσεις σε τουλάχιστον προβληματικές και ακατάλληλες υποδομές, χωρίς στόχο και σύνδεση, χωρίς ποιότητα, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, χωρίς κάτι καινούργιο, διαφορετικό, με θεατρικές παραστάσεις ενταγμένες στο πρόγραμμα, που δεν ήταν ούτως ή άλλως επιλογές του Δήμου, ένα πρόγραμμα τελικά αδιάφορο, που θα ξεχαστεί την επόμενη μέρα, χωρίς καν να αφήσει το οποιοδήποτε στίγμα στον κόσμο της περιοχής και την πόλη.
Και, αντί ο Δήμος μας σε αυτήν την οικονομική και κοινωνική κρίση να βάλει σαν αντίβαρο τον πολιτισμό, ανέδειξε την «Γιορτή κρασιού», σαν το μέγιστο πολιτιστικό γεγονός της χρονιάς.
Πιθανόν οι υπεύθυνοι για τον πολιτισμό, να έχουν διαφορετικές εκτιμήσεις και διαφορετικά αισθητικά κριτήρια. Πιθανόν να θέλουν να συμβαδίζουν με τις χαμηλές απαιτήσεις των καιρών. Πιθανόν να συνδέουν όλα τα πιο πάνω με την μαζικότητα και το μεγαλύτερο δυνατό κόψιμο εισιτηρίων – αλήθεια από πότε ένα πραγματικά πολιτιστικό γεγονός αξιολογείται με βάση τη μαζικότητα . Πιθανόν να μην εκτιμούν ότι από τον πολιτισμό ξεκινούν όλα. Ισως αλλιώς να αντιλαμβάνονται τον πολιτισμό. Αλήθεια όμως … πόσο και τι πραγματικά προσφέρουν στην πνευματική ζωή του τόπου;
Συγκρίσεις που προκαλούν θλίψη
Φαντάζομαι ότι τουλάχιστον διαβάζουν για το τι συμβαίνει σε άλλες περιοχές της χώρας ώστε να σχηματίζουν αντίληψη και άποψη .
Δεν ξέρω αν αυτό συμβαίνει αλλά μετά από μια μικρή έρευνα , μπορούμε να παραθέσουμε ενδεικτικά ορισμένες επιλογές άλλων περιοχών που πραγματοποιήθηκαν θεσμοί, Φεστιβάλ, δράσεις ανά την ελληνική περιφέρεια, ώστε να υπάρχει ένα μέτρο σύγκρισης με τις δικές μας επιλογές.
Σαμοθράκη: Pulsar Samothraki Art Festival. –Θερινό Πανεπιστήμιο
Τυχερό: Φεστιβάλ νεολαίας
Ορεστιάδα: Πανελλήνιο φεστιβάλ ερασιτεχνικού θεάτρου
Καστανιές Ορεστιάδας: Συνάντηση Νέων με σημαντικές συναυλίες
Δράμα: Καταξιωμένο Διεθνές Φεστιβάλ κινηματογράφου ταινιών Μικρού μήκους
Καβάλα: Διεθνές Φεστιβάλ Φιλίππων
Ρόδος: Διεθνές Φεστιβάλ με σημαντικές ορχήστρες, μουσικά σχήματα και διακεκριμένοι καλλιτέχνες , προσελκύει κάθε χρόνο το φιλόμουσο κοινό από όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Κεφαλονιά: Saristra Festival, Φεστιβάλ μουσικής στο παλιό χωριό Βλαχάτων
Κιόνι Ιθάκης: Φεστιβάλ μουσικής
Τήνος: Φεστιβάλ με μουσική, θέατρο, χορό, ποίηση, τζαζ, συμπόσιο γλυπτικής. Θεωρείται από τα σημαντικότερα γεγονότα το καλοκαιριού και έχει αγαπηθεί από τους Τηνιακούς και τους χιλιάδες επισκέπτες, Ελληνες και ξένους που κατακλύζουν το νησί.
Ελευσίνα: Φεστιβάλ Αισχύλεια, 65 εκδηλώσεις με θέμα « ο πολιτισμός είναι για μας τρόπος ζωής» (θέατρο, χορός, μουσική, εικαστικές εκθέσεις, περφόρμανς).
Σαρωνικός: Διεθνές Φεστιβάλ από ΄Υδρα έως Κύθηρα.
Αμοργός: Up Festival 2016, Το καλοκαιρινό μουσικό φεστιβάλ με τα πιο σημαντικά ονόματα της εγχώριας εναλλακτικής σκηνής
Άνδρος: Διεθνές φεστιβάλ θεάτρου, μουσικής,
Λέσβος: Διεθνές φεστιβάλ κλασσικής μουσικής στο Μόλυβο.
Λέσβος: 16ο διεθνές φεστιβάλ γυναικών στην Ερεσό, θα πάρουν μέρος περισσότερες από 800 γυναίκες από όλο τον κόσμο.
Ρέθυμνο: Medphoto, το πρώτο μεσογειακό φεστιβάλ φωτογραφίας
Σύρος: Για 12η συνεχή χρονιά, το όραμα του διεθνώς καταξιωμένου μαέστρου, Peter Tiboris, έφερε στη Σύρο 240 καλλιτέχνες από 20 χώρες που θα δώσουν 18 συναυλίες μέσα σε 13 μέρες, στο ιστορικό Θέατρο «Απόλλων»
Σύρος: Syros International Film Festival ένα κινηματογραφικό φεστιβάλ με λίγα χρόνια πίσω του (ιδρύθηκε το 2013), αλλά έχει διακριτή ταυτότητα.
Χανιά: Jazz in July Festival με μερικά μεγάλα ονόματα της ελληνικής μουσικής σκηνής στον χώρο της τζαζ
Καλαμάτα: Διεθνές Φεστιβάλ Χορού, έφερε στις μεσσηνιακές ακρογιαλιές την αφρόκρεμα των χορευτών και χορογράφων από όλο τον κόσμο, ανέδειξε και φρόντισε τρυφερά και την ελληνική σκηνή.
Φολέγανδρος: Τζαζ φεστιβάλ με ελληνικό χαρακτήρα και υψηλό επίπεδο συμμετοχών, δίνοντας την ευκαιρία στους επισκέπτες να απολαύσουν ζωντανά σημαντικούς καλλιτέχνες του είδους που διαπρέπουν εντός κι εκτός.
Σάμος: 2ο Φεστιβάλ Πολιτισμού και Γαστρονομίας. Με πλήθος δρώμενων αλλά και εκθεμάτων, ενώ τα κεράσματα διάφορων τοπικών προϊόντων αναμένεται να είναι πλούσια.
Πάτμος: Διεθνές φεστιβάλ θρησκευτικής μουσικής.
Νάξος: Διεθνές φεστιβάλ με θεματικές εκθέσεις, θέατρο, μουσική, λόγο. Κινηματογράφο.
Χούδετσι Κρήτης: Παγκόσμιο φεστιβάλ μονοφωνικής, ή τροπικής μουσικής, με δημιουργούς από Μεσόγειο, Βαλκάνια, Ασία.
Καστελόριζο: Καθιέρωση ως ετήσιο θεσμό διεθνές φεστιβάλ ντοκιμαντέρ, με τίτλο «Πέρα από τα Σύνορα». Θα αποτελέσει τόπο συνάντησης σημαντικών Ελλήνων και ξένων δημιουργών ιστορικού & κοινωνικο-πολιτικού ντοκιμαντέρ, με σκοπό την προβολή του έργου τους και τη γόνιμη ανταλλαγή ιδεών/προτάσεων, ενθαρρύνοντας με τον τρόπο αυτό νέες συνεργασίες και διεθνείς συμπαραγωγές.
Ηράκλειο: Φεστιβάλ Δήμου, με στόχο τη σύζευξη πολιτισμού και τουρισμού με υψηλή ποιότητα, ώστε να επιμηκυνθεί η τουριστική περίοδος.
Απαιτείται άλλη αντίληψη και προσέγγιση
Τα παραπάνω είναι ενδεικτικά δείγματα θεσμών που έχουν κάτι να πουν και να αφήσουν ένα πολιτιστικό και κοινωνικό (πέρα από το οικονομικό) υπόβαθρο στους τόπους διεξαγωγής τους. Αφήνουν παρακαταθήκη, γεννούν κουλτούρα και παράδοση , δημιουργούν δεσμούς. Οι τόποι μέσω του πολιτισμού, γίνονται πιο ελκυστικοί.
Γι΄αυτό και οι Δήμοι φροντίζουν μέσα από τα φεστιβάλ, δράσεις και εκδηλώσεις υψηλού επιπέδου, να ψυχαγωγήσουν, να κεντρίσουν τις αισθήσεις και την σκέψη των πολιτών, προκαλώντας και το ενδιαφέρον νέων επισκεπτών. Στις δύσκολες εποχές που χρήματα δεν υπάρχουν, χρειάζεται πείσμα, επιμονή και φαντασία. Χρειάζεται μια διαφορετική προσέγγιση για να πιστέψουμε όλοι ότι ανάχωμα στην κρίση, μπορεί να είναι και ο πολιτισμός. Χρειάζεται μια διαφορετική αντίληψη για να κρατηθεί ο χαρακτήρας και η ποιότητα των εκδηλώσεων, να επιχειρήσουμε να ανατρέψουμε το υποτονικό έως και μελαγχολικό κλίμα μιας κοινωνίας που αγκομαχά, με γερές ανάσες πολιτισμού και αισιοδοξίας.
Το καλοκαίρι μας αποχαιρέτησε, ο χειμώνας έρχεται (φαντάζομαι να μην αφορά τον πολιτισμό) και ίσως του χρόνου, να ευχηθούμε να δούμε κάτι διαφορετικό, γιατί αυτός ο τόπος το αξίζει, το απαιτεί και το έχει ανάγκη….