Ο Σόλων, Αθηναίος νομοθέτης (γύρω στα 640 με 560 π.Χ.) ανήκε στην αριστοκρατική οικογένεια των Κοδριδών. Αν και αριστοκρατικής καταγωγής προσπάθησε να αλλάξει την σκληρή ζωή των φτωχών ανθρώπων της Αθήνας κάνοντας αποκοπές των χρεών και εφαρμόζοντας την λεγόμενη Σεισάχθεια. Ο νόμος αυτός απάλειψε όλα τα συμβόλαια των φτωχών ανθρώπων που είχαν βάλει ενέχυρο τον ίδιο τον εαυτό τους ή την περιουσία τους, γεγονός που, πολλές φορές, ανάγκαζε τους οφειλέτες να φεύγουν από την Αθήνα παραλύοντας έτσι η γεωργία και το εμπόριο της Αττικής. Γι’ αυτό και απαγόρευσε όλα τα μελλοντικά δάνεια τέτοιου είδους καταργώντας με αυτό τον τρόπο τη δύναμη του πιστωτή να υποδουλώνει ή να φυλακίζει.
Γενικά άλλαξε το πολιτικό σύστημα εμποδίζοντας την υπερβολική συγκέντρωση πλούτου και έθεσε όριο στην ιδιοκτησία της γης. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι ενέταξε θεσμικά την κοινωνία των Αθηναίων στην πολιτεία δημιουργώντας τον «δήμο» και δίνοντας πολιτικά δικαιώματα στους Θήτες, οι οποίοι ήταν μισθωτοί χωρικοί ή εργάτες δουλοπάροικοι, που δεν είχαν κτήματα και καλλιεργούσαν τα χωράφια των πλουσίων ή εργάζονταν στις δουλειές τους. Έτσι απελευθέρωσε το άτομο από την πολιτική κυριαρχία της ολιγαρχίας και από τα δυσβάστακτα οικονομικά βάρη, ώστε να παίρνουν μέρος στο συμβούλιο της Εκκλησίας. Συγχρόνως έδωσε στον λαό τις αρμοδιότητες του εντολέα, να έχει δηλαδή ο λαός τον έλεγχο και την ευθύνη στις πολιτικές αποφάσεις των πολιτικών που δεν ήταν συμβατές με το δημόσιο λαϊκό συμφέρον.
Σήμερα, όπως συχνά αναφέρει σε ομιλίες του ο Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης και πρώην Πρύτανης του Παντείου Πανεπιστημίου, Γιώργος Κοντογιώργης, οι πολίτες δεν είναι θεσμικά ενταγμένοι στην κοινωνία. Η μόνη ελευθερία που έχουν είναι να διαδηλώνουν στους δρόμους ή να εκφράζουν συντεχνιακά τα παράπονά τους στους κυβερνόντες. Η σχέση κοινωνίας και πολιτικής μέσα από την παγκοσμιοποίηση της οικονομίας έχει πλέον ανατραπεί σε όλη την υφήλιο. Οι εξωθεσμικές λειτουργίες της κοινωνίας μέσο διαδηλώσεων, απεργιών ή τηλεοπτικών παραπόνων δεν μπορούν πλέον να αναγάγουν την κοινωνία σε ρυθμιστή των πολιτικών καταστάσεων προς το συμφέρον του λαού, εάν δεν ενταχθεί και θεσμικά στο πολιτικό σύστημα.
Η δύναμη της κοινωνίας είναι σημαντική όταν καταφέρνει να κατακτήσει την συλλογικότητα της. Το θέμα λοιπόν είναι το κατά πόσον οι συσχετισμοί πολιτείας και πολιτικής μπορούν να βρίσκονται σε μία αντιστοίχηση ελέγχου με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον και όχι με γνώμονα το ιδιωτικό συμφέρον της ολιγαρχίας ή το συμφέρον των διεθνών αγορών.
Θα πρέπει επιτέλους να καταλάβουμε ότι η γενικότερη ευτυχία μέσα σε μία κοινωνία δεν είναι ένα σύνολο ατομικών ευτυχιών. Η λογική αυτή έχει αποτύχει και στον καπιταλισμό, αλλά και στον υπαρκτό σοσιαλισμό. Εκείνο που θα πρέπει να κατανοήσουμε είναι ότι η γενικότερη ευτυχία είναι κάτι παραπάνω από σύνολο ατομικών ευτυχιών, δηλαδή ο καθένας για τον εαυτό του, αλλά κοινωνία σχέσεων μεταξύ ισότιμων πολιτών.
Σήμερα το προδιαγεγραμμένο πολιτικό γίγνεσθαι διαμορφώνεται μέσα από κομματικούς μηχανισμούς οι οποίοι καταργούν την πραγματική σχέση του Πολίτη με την πολιτική. Ο όρος ΠΟΛΙΤΗΣ είναι μία έννοια για τον λαό υπό κατάκτηση, δεν του ανήκει.
Ας μην ξεχνάνε όμως οι ιθύνοντες ότι κάθε ζωντανός οργανισμός, σύμφωνα με την Αριστοτελική ενδελέχεια, κινείται προς την αυτοπραγμάτωση του, που δεν είναι άλλη παρά η δικαίωση της ύπαρξής του.
Εν κατακλείδι καλό θα ήταν να ξαναθυμηθούμε τα λόγια του Σόλωνα, διότι η αναντιστοιχία μεταξύ κοινωνίας και πολιτικής βαραίνει ως ένα βαθμό και την ίδια την κοινωνία. Μας λέει λοιπόν ο Σόλων ότι ο νόμος και τα δικαστήρια είναι σαν τον ιστό της αράχνης που πιάνει μόνο τα μικρά έντομα, ενώ τα μεγάλα τον διατρυπούν και περνάνε. Ας θυμόμαστε λοιπόν, ότι εμείς οι ίδιοι είμαστε αυτοί που ταΐζουμε την αράχνη με τις επιλογές μας και τώρα θέλουμε να πιάσουμε τα μεγάλα έντομα.
Υ.Γ. Κατά τα άλλα, έτσι για να νιώθουμε εθνικά υπερήφανοι, μετά από κάθε εκλογική νίκη, οι εκάστοτε -μειοψηφικοί σε σχέση με τα άκυρα, λευκά ή την αποχή- κυβερνόντες, μας χαϊδεύουν τ’ αυτιά λέγοντας ότι αυτή ήταν μία ακόμη «νίκη» του Ελληνικού λαού.