«Θα προσπαθήσουμε να ενισχύσουμε τη συνεργασία με την Ελλάδα και εσείς θα είστε η γέφυρα» τόνισε χθες το μεσημέρι ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, απευθυνόμενος στα μέλη της μουσουλμανικής μειονότητας που είχαν συγκεντρωθεί στον αύλειο χώρο μειονοτικού λυκείου της Κομοτηνής.
Ο κ. Ερντογάν πρόσθεσε ακόμη ότι «δώσατε αγώνα επιβίωσης τόσα χρόνια και σας συγχαίρω γι’ αυτό».
Νωρίτερα, είχε βρεθεί στο τζαμί Κιρ Μαχαλλέ για την προσευχή της Παρασκευής. Το πλήθος τον υποδέχτηκε με επευφημίες και χειροκροτήματα φωνάζοντας κατά διαστήματα «ηγέτη μας».
Πάντως, για πρώτη φορά από επίσημα τουρκικά χείλη, και μάλιστα από τον ίδιο τον πρόεδρο της Τουρκίας, ακούστηκε ότι η μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης έχει και Πομάκους και δεν είναι αμιγώς τουρκική. O τούρκος πρόεδρος φρόντισε ωστόσο να χαρακτηρίσει και τους Πομάκους «ομογενείς» της Τουρκίας και ότι τους ενώνει με του Τούρκους το Ισλάμ. Ο διαχωρισμός της μουσουλμανικής μειονότητας σε Πομάκους, Τούρκους και Ρομά αποτελούσε ανέκαθεν «κόκκινη γραμμή» για την Τουρκία και για αρκετά μειονοτικά στελέχη στην Κομοτηνή. Το «σπάσιμο» αυτής της «κόκκινης γραμμής», και μάλιστα από τον ίδιο τον πρόεδρο της Τουρκίας, εκτιμάται ότι αποτελεί μία σημαντική αλλαγή στάσης εκ μέρους της Τουρκίας.
Προσγείωση στην Αλεξανδρούπολη
Ο Πρόεδρος της Τουρκικής Δημοκρατίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μαζί με την σύζυγό του, Εμινέ Ερντογάν και την συνοδεύουσα τουρκική αντιπροσωπεία, έφτασαν στο αεροδρόμιο “Δημόκριτος” της Αλεξανδρούπολης, στις 11:30 το πρωί, υπό δρακόντεια μέτρα ασφαλείας.
Η υποδοχή τους, εκ μέρους της Ελληνικής Κυβέρνησης, στην Αλεξανδρούπολη και συγκεκριμένα στην πύλη 3 του αεροδρομίου, έγινε από τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών, Γιώργο Κατρούγκαλο και τον Υφυπουργό Εξωτερικών, Γιάννη Αμανατίδη. Αμέσως μετά ακολούθησε η αναχώρηση για την Κομοτηνή όπου είχε προγραμματιστεί προσευχή στο Κιρμαχαλέ Τζαμί (Kirmahalle Cammi).
Τα υψηλά μέτρα ασφαλείας στον αερολιμένα της Αλεξανδρούπολης ισχύουν από την Πέμπτη, με την έντονη παρουσία αστυνομικών κυρίως στον εξωτερικό του χώρο, όπου εκκενώθηκε προληπτικά και ο χώρος στάθμευσης, ενώ επίσης την Πέμπτη, προσγειώθηκε στο Δημόκριτος στρατιωτικό αεροπλάνο τύπου airbus, το οποίο μετέφερε τα θωρακισμένα οχήματα που θα χρησιμοποιηθούν για την μετακίνηση του Τούρκου προέδρου.
Σημειώνεται επίσης ότι στο πλαίσιο των υψηλών μέτρων ασφαλείας, έκλεισε από νωρίς το πρωί η Εγνατία Οδός Αλεξανδρούπολης-Κομοτηνής μέσω της οποίας κινήθηκε η αυτοκινητοπομπή του Ερντογάν μέχρι νεωτέρας. Η κίνηση των οχημάτων διοχετεύονταν μέσω της παλαιάς εθνικής οδού.
Στην Κομοτηνή
Στις 12.25 το μεσημέρι έφθασε στο τζαμί Κιρ Μαχαλλέ της Κομοτηνής ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μαζί με τα μέλη της τουρκικής κυβερνητικής αποστολής που τον συνοδεύουν. Τον κ. Ερντογάν υποδέχθηκαν έξω από το τζαμί οι ψευδομουφτήδες της Κομοτηνής και της Ξάνθης. Μικρά παιδιά του πρόσφεραν ανθοδέσμες, ενώ μέλη της μουσουλμανικής μειονότητας που είχαν συγκεντρωθεί εκεί, φώναζαν ρυθμικά το όνομά του και τον χειροκροτούσαν.
Για λόγους ασφαλείας, η αυτοκινητοπομπή δεν διήλθε από το κέντρο της πόλης.
Ο πρόεδρος της Τουρκίας, αφού προσευχήθηκε στο Κιρ μαχαλέ τζαμί, μετέβη συνοδεία του υφυπουργού Εξωτερικών Γιάννη Αμανατίδη στο μειονοτικό Γυμνάσιο-Λύκειο Τζελάλ Μπαγιάρ, όπου του επιφυλάχθηκε θερμή υποδοχή, ενώ τον περίμεναν και μειονοτικοί βουλευτές. Ο τούρκος πρόεδρος εισήλθε στον χώρο του σχολείου, όπου μοίρασε δώρα σε μαθητές, ενώ γύρω στις 2:30 το μεσημέρι ξεκίνησε η ομιλία του προς τον κόσμο που συγκεντρώθηκε εκεί. Σύμφωνα με πληροφορίες της Καθημερινής, δημιουργήθηκε ένα μικρό ζήτημα, όταν ο Ταγίπ Ερντογάν ζήτησε ένα μικρόφωνο για να μιλήσει στο συγκεντρωμένο πλήθος. Τότε ο υφυπουργός Εξωτερικών Γιάννης Αμανατίδης -που τον συνόδευε- του είπε χαρακτηριστικά: «Αλλα έχουμε συμφωνήσει κ. Πρόεδρε». Λίγες ώρες αργότερα, υπήρξε διάψευση του συμβάντος από κυβερνητικό αξιωματούχο.
«Είχαμε σημαντικές και ενδιαφέρουσες συζητήσεις στην Αθήνα οι οποίες ελπίζουμε ότι θα καρποφορήσουν» ανέφερε μεταξύ άλλων ο Τούρκος Πρόεδρος κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στο σχολείο Τζελάλ Μπαγιάρ.
«Είστε πολίτες της Ελλάδας και πρέπει να εργαστείτε για το καλό της», είπε απευθυνόμενος στο πλήθος.
«Δίνετε αγώνα επιβίωσης και σας συγχαίρω για αυτό», είπε μεταξύ άλλων ενώ μίλησε για γέφυρες φιλίας μεταξύ των δύο χωρών. «Η δυτική Θράκη είναι μια γέφυρα μεταξύ δύο γειτόνων, της Τουρκίας και της Ελλάδας», είπε και προσέθεσε: «Θα προσπαθήσουμε περισσότερο τη συνεργασία με την Ελλάδα».
Ακόμη αναφέρθηκε και στα προβλήματα που αντιμετώπισε η μειονότητα στο παρελθόν, αλλά και στην ελληνική μειονότητα της Κωνσταντινούπολης.
Ο Ερντογάν αναφέρθηκε στους τέσσερις βουλευτές της μειονότητας ως «ομογενείς» και «ομοεθνείς» του και τους κάλεσε να δουλεύουν προς τα συμφέροντα της μειονότητας. Επίσης, ευχήθηκε να επισκεφθεί ξανά τη χώρα μας ως πρόεδρος της Τουρκίας και δήλωσε χαρακτηριστικά πως «η Ελλάδα χρωστά πολλά στην Τουρκία και η Τουρκία στην Ελλάδα»
Στη συνέχεια, σε ομιλία του σε ξενοδοχείο της Κομοτηνής επανέλαβε τους ισχυρισμούς του για τη Συνθήκη της Λωζάννης. Ο Ερντογάν επέμεινε εμφατικά σε «αλλαγή» της Συνθήκης της Λωζάνης. «Δεν διεκδικούμε εδάφη. Διεκδικούμε την εκλογή των μουφτήδων μας, τα βακούφια μας και τα δικαιώματά μας».
Ο Ερντογάν ισχυρίσθηκε ότι ήρθε στην Ελλάδα για να διεκδικήσει τα δικαίωματα της μουσουλμανικής μειονότητας και μάλιστα ενώπιον του Προέδρου της ελληνικής δημοκρατίας και του πρωθυπουργού, ενώ κατέληξε λέγοντας ότι τα μέλη της μειονότητας δεν πρέπει να ξεχνούν την καταγωγή τους. «Είστε πολίτες της Ελλάδας, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάτε ότι είμαστε 1 κράτος, 1 έθνος, 1 σημαία, 1 θρησκεία», και κατέληξε σχηματίζοντας με το χέρι του το χαιρετισμό της «ραμπιάς»: Τέσσερα δάχτυλα υψωμένα και ο αντίχειρας διπλωμένος.
Αυστηρά μηνύματα προς Ερντογάν από ΗΠΑ, Γερμανία και ΕΕ
Στήριξη στην Αθήνα από τις ΗΠΑ και τη Γερμανία μετά τις δηλώσεις του Τούρκου Προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, για την Συνθήκη της Λωζάνης. Ο Εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρντεντ, του ΥΠΕΞ των ΗΠΑ, σύμφωνα με το ΑΠΕ, σχολιάζοντας τις δηλώσεις Ερντογάν περί της ανάγκης αναθεώρησης της Συνθήκης της Λωζάνης, ανέφερε ότι είναι θέμα αρχής οι ΗΠΑ να υποστηρίζουν την κυριαρχία των χωρών της περιοχής, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας και της Τουρκίας.
Την ίδια ώρα, σε πιο αυστηρούς τόνους φέρεται να κινήθηκε η Γερμανία για το θέμα. Η συνθήκη της Λωζάνης ισχύει εδώ και 100 χρόνια, δεν τίθεται θέμα αναθεώρησής της, ανέφερε γερμανική διπλωματική πηγή στον Realfm.
Από την πλευρά της ΕΕ, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει καταστήσει σαφές ότι όλες οι υποψήφιες χώρες πρέπει να σέβονται τις διεθνείς συνθήκες, αναφέρει σημερινό δημοσίευμα του ευρωπαϊκού ιστότοτοπου euractiv.com, το οποίο επικαλείται Ευρωπαίο αξιωματούχο. «Είναι σημαντικό η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Τουρκία να διατηρήσουν τον διάλογο και την άμεση επαφή» φέρεται να δήλωσε ο αξιωματούχος, προσθέτοντας, ωστόσο, ότι «οι προσδοκίες μας σε όλες τις υποψήφιες χώρες όσον αφορά το κράτος δικαίου, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τις σχέσεις καλής γειτονίας και τη δέσμευση έναντι του διεθνούς δικαίου και των συνθηκών είναι σαφείς σε όλους».
Συγκέντρωση διαμαρτυρίας
Όπως ανέμεναν οι Θρακιώτες, χριστιανοί και μουσουλμάνοι, οι πολίτες που συγκεντρώθηκαν στην Πλατεία Κομοτηνής για να διαδηλώσουν την αντίθεσή τους στην επίσκεψη του Τούρκου Προέδρου ήταν λίγοι, με αρνητικά ιστορικά βιώματα, όπως ομάδες Ποντίων συμπολιτών ή με γενικότερες αντιθέσεις σε ζητήματα που διαχειρίζεται η τούρκικη δημοκρατία, όπως το κουρδικό.
Σύμφωνα με τον Παρατηρητή της Θράκης, οι πολίτες που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα των 22 συλλογικοτήτων για ειρηνική συγκέντρωση στην Κεντρική πλατεία, κρατώντας σημαίες, ελληνικές, του Πόντου ή ακόμα και λάβαρο με φωτογραφίες του Οτσαλάν, έψαλλαν τον εθνικό ύμνο και ανέγνωσαν μηνύματα υπέρ της αποφυλάκισης του ηγέτη των Κούρδων Αμπντουλάχ Οτσαλάν, κατά της δράσης του Τουρκικού Προξενείου στην Κομοτηνή, αλλά ενέπλεξαν στη διαμαρτυρία και τη γνωστή στην Κομοτηνή «διαμάχη» της ΠΑΕ Ποντίων για τη φανέλα της.
Η συγκέντρωση τελούσε υπό ασφυκτικό αστυνομικό κλοιό, χωρίς να σημειωθούν σημαντικά επεισόδια, παρά μόνο κάποιες λεκτικές «αψιμαχίες». Η ειρηνική κατάληξη της πορείας οφείλεται και στην άψογη διαχείριση της συγκέντρωσης από την αστυνομία, η οποία κατεύνασε τη «σφοδρή επιθυμία» να πραγματοποιηθεί μικρή πορεία.
(πληροφορίες από
ΕΡΤ, Παρατηρητή Θράκης,
Χρόνο, news247)