Στη διάθεση του «Διαζώματος» έθεσαν εαυτόν αρκετοί εκπρόσωποι πολιτιστικών συλλόγων, φορέων της περιοχής αλλά και απλοί πολίτες, με στόχο να συμβάλλουν στο όραμα ανάδειξης αξιοποίησης και προστασίας των μνημείων που διατρέχει ο πανάρχαιος δρόμος, της Εγνατίας Οδού στον Έβρο και τη Θράκη γενικότερα, μέσω δημιουργίας δικτύου εθελοντών για το σκοπό αυτό.
Στον χώρο της Δημοτικής Βιβλιοθήκης της Αλεξανδρούπολης πολλοί ήταν αυτοί που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα που απηύθυνε το μέλος του Διαζώματος Γιάννης Λασκαράκης, σε συνεργασία με τον Δήμο Αλεξανδρούπολης και την ΕΠΟΦΕ, για την ενημέρωσή τους σχετικά με την Χωρική Επένδυση της πολιτιστικής διαδρομής της Via Egnatia , την υποστήριξη της διαδρομής και την ανάδειξη και προστασία των μνημείων που διατρέχει.
Το Σωματείο Διάζωμα είναι ένας Πανελλήνιος Πολιτιστικός Φορέας που επικεντρώνει την δράση του στην ανάδειξη των αρχαίων θεάτρων και των άλλων μνημείων της πολιτιστικής μας κληρονομιάς , στην εξεύρεση πόρων και στην ένταξή τους στην καθημερινότητά μας.
Μέσα στα πλαίσια αυτά μελέτησε τις «πολιτιστικές διαδρομές», ένα καινοτόμο επώνυμο τουριστικό- πολιτιστικό προϊόν, το οποίο διαμορφώνεται με βάση ένα συγκεκριμένο συνεκτικό στοιχείο, γύρω από το οποίο πλέκεται ο «καμβάς» ενός ελκυστικού τουριστικού προϊόντος, που συνδυάζει επισκέψεις μνημείων, αφηγήσεις ιστορικών γεγονότων και μύθων, πολιτιστικές εκδηλώσεις, γευσιγνωσία, φυσικές ομορφιές κλπ.
Για την Περιφέρειά μας, το στοιχείο αυτό είναι η αρχαία Εγνατία οδός, η οποία ήταν ένας από τους μεγαλύτερους στρατιωτικούς και εμπορικούς δρόμους του αρχαίου κόσμου και συνέδεε την Ρώμη με την Κωνσταντινούπολη. Τον δρόμο αυτόν είχαν ακολουθήσει τα στρατεύματα του Δαρείου, του Ξέρξη και του Μεγάλου Αλεξάνδρου, αλλά και οι Ρωμαίοι, οι Σταυροφόροι και ο Απόστολος Παύλος , όταν ήρθε να διδάξει τον Χριστιανισμό στην Ευρώπη.
Αρχικά ο κ. Γιάννης Λασκαράκης, έχοντας στο πλευρό του τον Διευθυντή της ΕΠΑΔΑ του Δήμου Αλεξανδρούπολης Δημοσθένη Δούκα και τη δημοσιογράφο Στέλλα Καραμήτρου, η οποία προλόγισε και συντόνιζε τη συζήτηση, παρουσίασε την επεξεργασμένη πρόταση για την ανάδειξη της Αρχαίας Εγνατίας Οδού. Η πρόταση είχε από το 2014 κατατεθεί στα αρμόδια όργανα της Περιφέρειας ΑΜΘ, την οποία υιοθέτησε ο αείμνηστος Γιώργος Παυλίδης και συνεχίζει να στηρίζει ο διάδοχός του Χρήστος Μέτιος. Ο ομιλητής περιέγραψε την διαδρομή της Εγνατίας, από το Δυρράχιο έως την Κωνσταντινούπολη , τα σπουδαία μνημεία που διατρέχει και τόνισε τα πολλαπλά οφέλη από μια τέτοια επένδυση, στην τοπική οικονομία. Ήδη η πρόταση αυτή, την οποία επεξεργάστηκε η Διαχειριστική αρχή της Περιφέρειας εντάχθηκε στο ΕΣΠΑ, ως μια Ολοκληρωμένη Χωρική Επένδυση ύψους 77 περίπου εκατομμυρίων ευρώ.
«Πρόκειται για τη μεγαλύτερη επένδυση στον πολιτιστικό τουρισμό., τόνισε ο κ. Λασκαράκης. Ο επισκέπτης της διαδρομής θα νοιώθει ότι βαδίζει στα ίχνη της Ιστορίας. Σε μια διαδρομή από την οποία πέρασαν όλοι οι πολιτισμοί, από την Κλασσική αρχαιότητα, την Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, το Βυζάντιο, την Οθωμανική κυριαρχία, μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα. Μιλάμε για μια επένδυση με συνέργειες – έννοια που την έχουμε ξεχάσει – μια ολοκληρωμένη χωρική επένδυση μέσω ΕΣΠΑ, η οποία περιλαμβάνει έργα ανάδειξης και πρόσβασης στους αρχαιολογικούς χώρους, ψηφιακές απεικονίσεις των μνημείων, ενημέρωση ταξιδιωτών μέσω έξυπνων τηλεφώνων, ψηφιακές ξεναγήσεις κλπ. Κυρίως όμως αποβλέπει στην σύνδεση της διαδρομής με την τοπική οικονομία, με τους παραγωγούς επώνυμων προϊόντων , με τους επιχειρηματίες του τουρισμού, τους επαγγελματίες, τους δημιουργούς πολιτισμού και τους θεράποντες των επιστημών».
Στη συνέχεια, αρκετοί εκπρόσωποι πολιτιστικών συλλόγων πήραν το λόγο εκφράζοντας την επιθυμία τους να συμβάλλουν στην προστασία και την αξιοποίηση του ανεκμετάλλευτου πλούτου που ακούσει το όνομα αρχαία Εγνατία, λέγοντας ότι το «Διάζωμα» δίνει ένα μεγάλο «όραμα». Άλλωστε, όπως ειπώθηκε, οι πολιτιστικοί φορείς είναι κατεξοχήν αρμόδιοι να στηρίξουν ένα τέτοιο εγχείρημα. ενώ μέσα στις προτάσεις που ακούστηκαν είναι η υιοθέτηση συγκεκριμένων μνημείων από συλλόγους, και η αναγκαία διασύνδεση των τοπικών φορέων με το Διάζωμα.
Ο κ. Δούκας ανάφερε ότι τον ενέπνευσε η ιδέα, ο σχεδιασμός, η αποτελεσματικότητα και η επιμονή του Γιάννη Λασκαράκη, ενώ αναφέρθηκε με επαινετικά λόγια για τον πρόεδρο του Διαζώματος Σταύρο Μπένο, υπογραμμίζοντας ότι το Διάζωμα θα πρέπει να καταγραφεί στην Ιστορία ως Εθνικός Ευεργέτης, για το έργο του στην ανάδειξη των μνημείων και την σύνδεσή τους με την τοπική κοινωνία και οικονομία. Υπογράμμισε επίσης ότι όλες οι ενέργειες θα πρέπει να έχουν την εποπτεία των αρμόδιων επιστημόνων.
Υιοθετείστε ένα μνημείο
Ανάμεσα στις πρωτοβουλίες που θα μπορούσαν να αναλάβουν οι πολιτιστικοί φορείς του Νομού, αλλά και οι ειδικοί επιστήμονες που έχουν σχέση με τα μνημεία (αρχαιολόγοι, αρχιτέκτονες, ιστορικοί κλπ) , είναι οι εξής:
Υιοθεσία ενός μνημείου , η μελέτη της ιστορίας και του μύθου του, ο εξωραϊσμός του περιβάλλοντος χώρου και η διοργάνωση εκδηλώσεων, οι επισκέψεις και οι ξεναγήσεις σχολείων, η αποτύπωση του μνημείου ή ακόμη και η εθελοντική σύνταξη μικρών μελετών, σε συνεργασία με τους Αρχαιολόγους για την αποκατάσταση και την ανάδειξή τους.
Σαν παράδειγμα αναφέρθηκαν οι πύργοι του Άβαντα, το Χαμάμ της Μάκρης, η σπηλιά του Κύκλωπα, η Χάνα και τα χαμάμ της Τραϊανούπολης και άλλα μνημεία που δεν βρίσκονται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος. Είναι σημαντικό ότι αρκετοί από τους φορείς που παραβρέθηκαν έδειξαν ενδιαφέρον για την υιοθέτηση ενός τέτοιου μνημείου.
Παρόμοιες συναντήσεις θα διοργανωθούν και με άλλους φορείς, όπως με το ΤΕΕ, οι αρχαιολόγοι, οι εκπαιδευτικοί, τα ΜΜΕ, οι επαγγελματίες του τουρισμού, οι παραγωγοί τοπικών προϊόντων κλπ.